ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Տուրիսցիխե 6 Հուշարձան

Վրաստան (Երկիր) / Կախեթ (Մարզ) / Թելավ (Շրջան) / Տուրիսցիխե (Գյուղ)

Տեղադրություն

Գտնվում է Ալազան գետի ձախ կողմում:

Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երեւան, 2004, էջ 99:

Պատմություն

Հայ բնակչություն ունեցող շրջակա մի քանի գյուղերի համար (Փաշաան, Շիլդա, Աղտգոմա և Ճինճրիան) Տուրիսցիխեն կենտրոնական բնակավայր էր:

Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երեւան, 2004, էջ 99:

1853 — 1870 թթ․

Ի դեպ, 1853-ից մինչև 1870 թ. Տուրիսցիխե գյուղը վավերագրերում հիշվում է Լոմիսցիխե անվամբ:

Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երեւան, 2004, էջ 99:

Բնակչություն
1840 թ․

Ստույգ հայտնի չէ տեղի հայ գաղթականների որտեղացի լինելը, բայց, հավանական է, որ նրանք էլ եկած լինեն Արցախից կամ Գանձակի կողմից ԺԸ դարում: 1840-ական թվականներից գյուղի հայ բնակչության թվաքանակին վերաբերող առատ տեղեկություններ կան:

Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երեւան, 2004, էջ 99:

Վիճակագրական աղյուսակի տվյալներից երևում է, որ Տուրիսցիխեի հայ բնակչության թվաքանակը ժամանակի ընթացքում անընդհատ նվազել է: Հիմնական պատճառներն էին կրոնական ճնշումները (բռնի հավատափոխության բազմաթիվ դեպքերով), դրանց հետևող անընդհատ արտագաղթը և վարակիչ հիվանդությունները:

Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երեւան, 2004, էջ 100:

1818 թ․

Ուշագրավ է 1818 թ. մի վավերագիր, որտեղ տրված է գյուղի հայ բնակիչների անվանացուցակը. «Տէր Յոհաննէս Նուրիբէգեան, որդէգիր տիրացու Յոհաննէս, ծնեալ յամի 1804, այլևս եղբօր՝ Ստեփանի այրի կինն՝ Մարիամ, որդին՝ Մարտիրոս, դուստր՝ Մարթա, ևս միւս եղբօր՝ Յարութիւնի այրի կինն՝ Մարիամ, դստերք՝ Շուշան և Աննա: Տէր Յովսէփ, դուստր՝ Մարթայ, քոյր՝ Խօրէշան: Շէրմազանի որդի՝ Մարտիրոս, կինն՝ Մաթօ, որդի՝ Գրիգոր, դուստր՝ Մարիամ և եղբօր՝ Թաթօսի որդի՝ Թաթուլ, կինն՝ Թինաթին և սորա եղբայր՝ Գրիգորի որդիք՝ Հէրապետ, Սօլօման, Դաւիթ և Մկրտում: Թանդիլի որդի Յոհան, կինն՝ Թամար, որդի՝ Մարգար, սորա կինն՝ Դարէջան: Բեդիանի որդիք՝ Ղազար և Մարտիրոս, մայր՝ Մարիամ, Ղազարի քոյր՝ Մարթայ և հօրամայր՝ Թինաթին: Մարտիրոսի որդիք՝ Ստեփան, Վարդան, Դաւիթ, մայր՝ Թումեան, Ստեփանի կինն՝ Էլիսաբէդ, որդիք՝ Յարութիւն և Հէրապետ, Վարդանի կինն՝ Մարիամ, որդի՝ Մարտիրոս, դուստր՝ Սօփիօ, Դաւթի կինն՝ Մարիամ: Կաձօյի որդիք՝ Սիմօն, Գիօրգի, Յակոբ և Սարգիս, մայր՝ Մայիա: Մկրտումի որդիք՝ Սօսի և Բաղդասար, Սօսինի կինն՝ Մարթայ, որդի՝ Մկրտում: Ղարաբաղցի Յարութիւն, որդին՝ Գիօրգի, մայր՝ Մարգարիտ և Յօհանի որդիք՝ Ասլան և Յարութիւն, մայր՝ Քէթէվան: Զուրաբի որդի Սուլուան, կինն՝ Լալիբարս: Գարտիշի որդի Պէպան, կինն՝ Քէթէվան, որդիք՝ Յարութիւն, Նօնի, դուստր՝ Մարթայ, Յարութիւնի կինն՝ Մարթայ: Թաթարի որդի՝ Գրիգոր, կինն՝ Մարթայ: Գէորգի որդիք՝ Սաքօ, Թաթուլ և Դաւիթ, քոյր՝ Մարիամ, Սաքօյի կինն՝ Ախօ, որդիք՝ Եսայի, Սիսօ և Գիօրգի, դստերք՝ Թամար և Թինաթին, Թաթուլի կինն՝ Աննա, որդի՝ Յարութիւն, Դաւթայ կինն՝ Աննա: Խաչատուրի որդի՝ Յակոբ, կինն՝ Դասի, որդի՝ Յարութիւն, դուստր՝ Մարիամ, քոյր՝ Մագթաղին: Ղազարի որդիք՝ Ղուրբան և Գիգօլ, մայր՝ Աննա, Ղուրբանի կինն՝ Աննա: Փարէմուզի որդի Յովակիմ, կինն՝ Մաթօ, դուստր՝ Մարթայ և աներ Աւէտիքի որդի՝ Մօսի: Մարկոսի որդիք՝ Դաւիթ, Նօնի և Յօվսէփ, սորա կինն՝ Թէկլէ, որդի՝ Եօրդանէ և Դաւիթ որդի՝ Սիխօ, սոցա ազգական՝ Մարտիրոսի այրի կինն՝ Սիրամարգ: Խարազ Յարութիւն, կինն՝ Մարթայ: Սաքօյի որդիք՝ Պէպան, Ռամազ, Սիմօն և Ռէվազ, սոցա քոյր՝ Մարիամ, Ռամազի կինն՝ Սաբէդ, որդի՝ Մարտիրոս: Ղարաբաղցի Ալահվէրդի, կինն՝ Մարթայ, որդի՝ Շաքար, դուստր՝ Աննա: Կալատօզի որդիք՝ Դաւիթ և Յոհաննէս, Դաւթի կինն՝ Անախանում, Յոհաննէսի կինն՝ Ռաօդէն, զոքանչն՝ Յարութիւնի կինն՝ Մարիամ և Մարտիրոսի որբ որդին՝ Մարտիրոս: Աւէտիքի որդի Սաքօ, կինն՝ Դարէջան, որդիք՝ Աւէտիք, Յօհան, Յարութիւն, դստերք՝ Խամփէրվան, Մարիամ և Մարթայ: Հախվէրդի որդիք՝ Թաթուլ և Մարտիրոս, Թաթուլի կինն՝ Անախանում, որդիք՝ Գիորգի, Դաւիթ և Ղազար, Մարտիրոսի կինն՝ Էլիսաբէդ, դուստր՝ Մարթայ: Մուրադխանի որդի Անտօն, կինն՝ Խօրէշան, որդիք՝ Գիօրգի, Մակար, Մաթի և Զաքար, դուստր՝ Էլէնէ: Մարտիրոսի այրի կինն՝ Մարգարիտ: Խաչատուրի որդիք՝ Պապա, Գրիգոր, Պապայի կինն՝ Մարիամ, Գրիգորի կինն՝ Մարիամ, դուստր՝ Աննա: Խաչօյի այրի կինն՝ Աննա, որդի՝ Մարգար և Յարութիւնի այրի կինն՝ Անէն, դուստր՝ Մարթայ, սորա փեսայ Զուրաբի որդի՝ Պավլէ, կինն՝ Էլիսաբէդ: Փարսադանի որդիք՝ Յարութիւն, Մաթոս և Վարդան, Յարութիւնի կինն՝ Էլէնէ, որդի՝ Սարգիս, Մաթոսի կինն՝ Էլիսաբէդ, որդիք՝ Մարտիրոս և Անտօն, Վարդանի կինն՝ Մագթաղին, որդի՝ Մարտիրոս, դուստր՝ Աննա, այրի հարս, որ է կինն՝ Յօհանի՝ Խանփէրվան, սորա որդի՝ Պետրոս, դստերք՝ Ուսնիփէր և Քալի: Զէինալի որդի Մէլիք, կինն՝ Աննա, որդիք՝ Ղազար, Պէպան, Սօսի և Յարութիւն, դուստր՝ Մարիամ, Գիօրգւոյ այրի կինն՝ Էլիսաբէդ: Անագէլ Պապայի որդիք՝ Դաթօ, Մարտիրոս և Գիօրգի, Դաթօյի կինն՝ Աննա, որդիք՝ Սարգիս և Յարութիւն, Մարտիրոսի կինն՝ Թամար, դուստր՝ Քէթէվան: Դարբին Սարգսի որդի Թօմի այրի կինն՝ Էլիսաբէդ, որդի՝ Պէտրէ, դստերք՝ Շուշան և Մարթայ, միւս որդի Յօհանի այրի կինն՝ Աննա, դուստր՝ Մարիամ և Առուշանի կինն՝ Մայիա: Մարտիրոսի որդի՝ Յարութիւն, կինն՝ Մարիամ և եղբօր՝ Կացօյի այրի կինն՝ Մայիա, որդի՝ Մարտիրոս, դստերք՝ Աննա և Մարթայ և միւս եղբօր՝ Մօսինի այրի կինն՝ Մարիամ, որդիք՝ Բաղդասար և Դաւիթ: Վէտինի որդի Պէպան, կինն՝ Թամար, որդիք՝ Գիգօլ և Յարութիւն: Կիկօյի այրի կինն՝ Խանփէրվան, որդիք՝ Գիօրգի և Մաթէն, դստերք՝ Մարթայ և Անախանում: Զաալի որդի Ղազար, կինն՝ Քէթէվան, որդի՝ Շաքար, դուստր՝ Մարթայ: Մարգարի որդի Ռէվազ, կինն՝ Անախանում, մայր՝ Սուսի և սղնախեցի Կօղինի դուստր՝ Մարիամ: Սիմօնի որդի Աղաջան, կինն՝ Մայիա, որդի՝ Թէմուրազ և Սօսի: Ռօստօմի որդիք՝ Մօսէ, Նօնի և Զաքար, մայր՝ Աննա, Մօսինի կինն՝ Քէթէվան, որդիք՝ Գիօրգի և Յարութիւն, Նօնինի կինն՝ Թինաթին, որդի՝ Դաւիթ: Դաթնի որդի՝ Հէրապետ, կինն՝ Մայիա, քոյր՝ Թինաթին: Առաքելի որդի Սաքօ, կինն՝ Նաթէլ, որդի՝ Յարութիւն, դստերք՝ Քէթէվան, Քալի և եղբօր՝ Մատինի այրի կինն՝ Լալօ, դստերք՝ Սաբէդ և Դասի: Խառատ Սահակ, կինն՝ Մարթայ, որդիք՝ Իօւանէ և Մարտիրոս և միւս եղբայր՝ Սարգիս: Տիրացու Թաթուլի այրի կինն՝ Շուշան, դստերք՝ Մարիամ և Մագթաղին: Գօգինի որդի Յոհաննէս, կինն՝ Մարթայ, որդի՝ Յարութիւն և Դաթօյի որդի՝ որբ Յակոբ: Քանքանի որդի Սաքօ, կինն՝ Մարիամ, դստերք՝ Մարթայ և Աննա և Սաքօյի եղբօր՝ Մատինի որդի՝ Թաթուլ, կինն՝ Էլիսաբէդ, մայրն Թաթուլի՝ Մայիա և Յօհանի որդի՝ Մօսէ և Մատինի դուստր՝ Սաբէդ: Խիթարեան Պետրոսի որդի Սահակ, դստերք՝ Թամար և Աննա, մայր՝ Էլիսաբէդ և Պետրոսի եղբօր՝ Մարտիրոսի որդի՝ Դաւիթ և դուստր՝ Թէկլէ: Տէր Ղազարի որդի՝ Թաթուլ, կինն՝ Լալօ, որդիք՝ Սօլօման և Ղազար, դուստր՝ Աննա, Սօլօմանի կինն՝ Էլէնէ: Յարութիւնի որդիք՝ Ճարօ և Զաքար, դստերք՝ Թամար և Դարէջան, Ճարօյի կինն՝ Մարթայ, որդիք՝ Պէտրէ և Սուքիաս և Յակոբի որդի՝ Հայրապետ: Աքուլեցի դալլաք Մէլքօն, այլևս թաղքարար Պապի կինն՝ Հօռօմսիմ»:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 2569, թ. 25-26:

Քահանա
1783 — 1818 թթ․

Տեր Հովհաննես Նուրիբեգյան. հիշվում է 1783-1818 թթ.: Ծնվել է 1758 թ., ձեռնադրվել 1783-ին Սևանի վանքի առաջնորդ Եղիազար արքեպիսկոպոսի կողմից:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 2569, թ. 25:

1802 — 1818 թթ․

Տեր Հովսեփ Տեր-Ղազարյան. հիշվում է 1802-1818 թթ.: Ծնվել է 1778 թ., ձեռնադրվել 1802-ին Հաղբատի Սարգիս արքեպիսկոպոսի կողմից:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 2569, թ. 25:

1908 — 1923 թթ․

Գևորգ Մելիքյանց. գյուղի ծխատեր քահանան էր. հիշվում է 1908-1923 թթ. (նույն ժամանակամիջոցում հովվել է նաև Ղվարել և Շիլդա գյուղերին): Խորհրդային իշխանությունները նրան արգելել են քահանայագործել:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 259, թ. 14:

Անվանում	Հիշ. ժամանակը	Ստուգաբանություն
Լոմիսցիխե	1853 — 1870 թթ․

Ստորև ներկայացնում ենք գյուղի հայ բնակչության թվաքանակն ըստ հետևյալ տարիների.

Թվական	Հայ տուն	Հայ արական	Հայ իգական	Հայ ընդամենը	Նշումներ	Աղբյուր
1818	48	148	134	282		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 2569, թ. 25-26: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1841		107	93	200		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3802, թ. 42-43: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1842		104	86	190		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3805, թ. 92-93: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1843		103	86	189		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3805, թ. 46-47: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1844		99	84	183		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3809, թ. 45-46: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1845		100	94	194		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3811, թ. 106-107: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1847		112	97	209		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3814, թ. 67-68: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1849	25	102	86	188		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3818, թ. 32-33: «Բազմավէպ», 1851, էջ 283: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1852		87	69	156		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3819, թ. 64-65: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1853		81	72	153		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 2743, թ. 125-126: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1854		76	67	143		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3825, թ. 7-8: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1857		80	67	148		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3830, թ. 129-130: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1858		79	62	141		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3823, թ. 129-130: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1860		66	55	121		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3833, թ. 5: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1861		52	51	103		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3839, թ. 5: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1862		50	50	100		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3836, թ. 6: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1863		51	48	99		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3843, թ. 45-46: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1864		48	42	90		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3846, թ. 14: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1865		45	33	78		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3848, թ. 22-23: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1867		38	27	65		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3851, թ. 3: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1870		42	39	81		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3857, թ. 62-63: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1873		43	41	84		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3862, թ. 51: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1874		43	44	87		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3864, թ. 35: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1875		39	43	82		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3866, թ. 7: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1876		39	43	82		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3868, թ. 6: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1877		36	44	80		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3869, թ. 3: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1878		37	43	80		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3870, թ. 57: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1880		37	42	79		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3872, թ. 2: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1881		35	40	75		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3873, թ. 2: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1882		37	36	73		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3874, թ. 2: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1883		38	37	75		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3875, թ. 22: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 99:
1885		40	37	77		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3877, թ. 33: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1889		33	27	60		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3884, թ. 5: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1890		33	27	60		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3887, թ. 139: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1891		10	14	24		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3889, թ. 138: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1892		10	15	25		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3891, թ. 110: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1893		8	15	23		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3895, թ. 27: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1894		10	17	27		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3896, թ. 163-164: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1897		12	14	26		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3899, թ. 136-137: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1898		14	15	29		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3897, թ. 158: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1899		12	15	27		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3903: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1900		11	15	26		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3905, թ. 8: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1901		12	17	29		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3906, թ. 2: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1902		13	18	31		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3907, թ. 12-13: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1906		11	12	23		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3915, թ. 6: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1908	5	11	12	23		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 35, ց. 1, գ. 559, թ. 21: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1912	3	16	17	33		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3919, թ. 51-52, գ. 853, թ. 9: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100:
1914				32		“Кавказский календарь на 1915 г.”, Тифлис, 1914, с. 190. Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 100: