ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Միրզաան Հուշարձան

Վրաստան (Երկիր) / Կախեթ (Մարզ) / Դեդոփլիս-Ծղարո (Շրջան) / Միրզաան (Գյուղ)

Տեղադրություն

Գտնվում է շրջկենտրոնից 15 կմ հյուսիս-արևմուտք՝ արևելյան կողմից կից է Վերին Մաճխան գյուղին:

Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երեւան, 2004, էջ 108:

Բնակչություն
18 դ․

Գյուղում հայերի ներկայությունը վկայված է արդեն ԺԸ դարի սկզբներից. հայտնի է, որ 1720 թ. Սղնախի Սբ. Ստեփանոս վրացական եկեղեցու մոտ գտնվող հողամասի գնման (հայոց գերեզմանոց հիմնելու նպատակով) պայմանաթղթի վկան և գրության շարադրողը միրզաանցի Հովհաննեսն էր:

Մատենադարան, կաթ. դիվան, թղթ. 1, վավ. 9:

1802 թ․

Հայ բնակչության առկայությունը գյուղում փաստված է նաև 1802 թ.:

“Акты собранные Кавказскою археографическою комиссиею”, т. 1, Тифлис, 1866, с. 474.

1874 թ․

1874 թ. գյուղի 2172 բնակիչներից հայեր էին 16-ը:

“Кавказский календарь на 1886 г.”, Тифлис, 1885, с. 118.

1908 թ․

1908 թ. գյուղի հայ համայնքը բաղկացած էր 4 տնից՝ 19 շունչ (9 ար. և 10 իգ.):

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 35, ց. 1, գ. 559, թ. 22:

1912 թ․

1912 թ. գյուղի հայ համայնքը բաղկացած էր 8 տնից:

«Մշակ», 1912, № 182, էջ 3:

1914 թ․

1914 թ. գյուղն ուներ 3301 բնակիչ: Հասկանալի է, որ եթե հայեր էլ եղել են, ապա խիստ փոքրաթիվ:

“Кавказский календарь на 1915 г.”, Тифлис, 1914, с. 158.

Անվանի մարդիկ
1862 — 1918 թթ․

Ծնունդով այս գյուղից է վրաց հայտնի նկարիչ Նիկո Փիրոսմանին (1862-1918):