ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Մահլազան 3 Հուշարձան

Իրան (Երկիր) / Խոյ (Գավառ) / Մահլազան (Գյուղ)

Պատմություն
1652 թ․

Հիշվում է 1652 թ. «... և ետուն ի դուռն Ս. Գէորք զաւրավարին, ի յերկիրն Խօ, ի գեաւղն որ գոչի Մահզազան, ...: Թվին ՌՃԱ (1652)»:

«ԺԷ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ», հ. Գ, կազմեց՝ Հակոբյան Վ., Երևան, 1984, էջ 491:

Բնակչություն
1886 թ․

«...ապրում են խառը պարսիկների հետ 10-12 տնից բաղկացած...: Տեղացի ռամիկ պարսիկներից նեղութիւն են կրում...»:»:

«Մշակ», 1886, N 113, էջ 3:

1898 թ․

«... 20 տուն բնակիչ ունի, որոնցից 12 տունը կաթոլիկութիւն են ընդունել մի դատական խնդրի առթիւ, Սալմաստի Մխիթարեան վարդապետը տարին մի անգամ գնում է հոգեպես սրանց մխիթարելու»:

«Արարատ», 1898, օգոստոս, էջ 357:

1918 թ․

Մինչև 1918 թ. հայաբնակ գյուղ էր:

«Լրաբեր», թիւ 6, հոկտեմբեր, 2005, էջ 14:

1894 թ․

«...նախկին ժամանակներում երբեմն եղած է մեծ աւան, իսկ պարսից տուած նեղութիւններից ազատուելու մտօք բնակիչների գաղթելուց յետոյ այժմ 20 տուն հայ բնակիչ է մնացած, որոնցից կէս մասը՝ 158 հոգի, համեմատ կաթոլիկ առաքելութեան 1890 թուականի մասնաւոր հաշուի վկայութեան նոյնպիսի տառապանքներից ազատուելու համար 89 թ. կաթոլիկութիւն ընդունեց: Այն ինչ Խօյի միւս գիւղերի հայերը զուտ հայադաւան են ...»:

«Նոր-Դար», 1894, N 101, էջ 3:

Բնակչություն.

Թվական	Հայ տուն	Հայ ընդամենը	Նշումներ	Աղբյուր
1894	20			«Նոր-Դար», 1894, N 101, էջ 3:
1903	22	132	Յուրաքանչյուր տունը հաշվելով 6 անձ:	«Մուրճ», 1903, N 11, էջ 63:
1913		4		«Հորիզոն», 1913, N 196, էջ 3: