ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Ռուշան 30 Հուշարձան

Ադրբեջան (ոչ Արցախ) (Երկիր) / Իսմայիլի (Շրջան) / Ռուշան (Գյուղ)

Տեղադրություն

Գավառի հին ու նշանավոր գյուղերից մեկն է։ Գտնվում է շրջկենտրոնից 13 կմ արևմուտք, գոգավոր անտառազուրկ սարահարթի վրա։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 27:

Բնակչություն
1918 թ․

Ռուշանի հայությունը հարևան Վանքի և մոտակա այլ գյուղերի օրինակով մեծ կորուստներ է տվել 1918 թ. ամռանը։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 27:

1988 թ․

Խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո գյուղի բնակչության չնչին մնացորդները, վերստին համախմբվելով հայրենի գյուղում, շենացրել են այն։ Վերջին 2-3 տասնամյակներում գյուղի բնակչությունը համալրվել է նաև գգալի թվով լեզգիներով ու ադրբեջանցիներով։ Մինչև 1988-ի բռնագաղթը գյուղի միայն մի փոքր մասն էին կազմում հայերը (շուրջ 25 տուն)։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 27:

Նկարագրություն

Ռուշանը հարուստ է հայկական պատմա–ճարտարապետական հուշարձաններով։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 27:

Գյուղում ուշագրավ են բնակելի մի քանի հին տները։ Դրանցից մի քանիսն ունեն շինարարական արձանագրություններ։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 27:

Բնակչություն.

Թվական	Հայ տուն	Հայ ընդամենը	Նշումներ	Աղբյուր
1861	105			Սմբատեանց Մ., Նկարագիր Սուրբ Ստեփանոսի վանաց Սաղիանի եւ միւս վանօրէից եւ ուխտատեղեաց եւս եւ քաղաքացն եւ գիւղօրէից որք ի Շամախիոյ թեմի, Տփխիս, 1896, էջ 139։
1890	62	420		Սմբատեանց Մ., Նկարագիր Սուրբ Ստեփանոսի վանաց Սաղիանի եւ միւս վանօրէից եւ ուխտատեղեաց եւս եւ քաղաքացն եւ գիւղօրէից որք ի Շամախիոյ թեմի, Տփխիս, 1896, էջ 139։
1914		601		“Кавказский Календарь на 1915 г.”, Тифлис, 1914, с. 176.