ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Ջուղա 5 դ․ 12 Հուշարձան

Ադրբեջան (ոչ Արցախ) (Երկիր) / Նախիջևան (Նահանգ) / Երնջակ (Գավառ) / Ջուղա (Քաղաք)

Հուշարձաններ

Ջուղայի խաչքարերը արվեստի մշակման կատարելությամբ բաժանվել են երեք ընդհանուր խմբի: Առաջին խմբին վերաբերվում են 9-13-րդ, երկրորդը՝ 14-15-րդ դարերի, իսկ երրորդը՝ 16-րդ դարի սկզբից մինչև 1605 թ. հուշարձանները:

Արմեն Հախնազարյան, Ջուղա. Հայկական գերեզմանատան ոչնչացումը Նախիջևանի ադրբեջանական իշխանությունների կողմից:

Վարդագույն ու դեղնագույն քարերից կերտված, վերից վար հավասար լայնությամբ և 2-2,5 մ բարձրությամբ խաչքարերի հորինվածքի կենտրոնն ավելի խորաքանդակ էր, ուր խաչապատկերները և երկշերտ քանդակներն առանձնահատուկ կերպով ստեղծում էին լույս ու ստվերի խաղ: Խաչքարերը հարդարված էին գեղազարդ վարդյակներով, բուսական, երկրաչափական և կենցաղային բազմազան հրաշագեղ քանդակներով, վերնամասում հաճախ պատկերված էին Քրիստոսը, ավետարանիչներն ու Աստվածամայրը: Ասեղնագործ նրբությամբ և բազմաձև քանդակներով մշակված էին ոչ միայն խաչքարերը, այլև տապանաքարերը: Գերեզմանաքարերի մեծագույն մասն ուներ ելնդագիր կամ փորագիր հայերեն արձանագրություն:

Արմեն Հախնազարյան, Ջուղա. Հայկական գերեզմանատան ոչնչացումը Նախիջևանի ադրբեջանական իշխանությունների կողմից:

Անվանում	Հիշ. ժամանակը	Ստուգաբանություն
Ջուլֆա	5 դ․
Ջուլհաթ