ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Կորյունապատ 1907 թ․ 2 Հուշարձան

Ադրբեջան (Երկիր) / Հյուսիսային Արցախ (Տարածք) / Գանձակ (Շրջան) / Գանձակ (Շրջկենտրոն) / Կորյունապատ (Թաղամաս)

Պատմություն
1905 թ․

1905-1906 թթ. հայ-թուրքական ընդհարումներից հետո, երբ ավերվեցին ձախափնյա քաղաքամասում գտնվող Նորաշեն և Երևանցոց թաղերը, ապահովության նկատառումներով այդ թաղերի հայ բնակիչները նպատակահարմար գտան հայոց Քիլիսաքյանդ թաղի հարևանությամբ իրենց համար հիմնել նոր թաղ: 1907 թ. ծնունդ առած այդ նոր թաղամասը, ի պատիվ այդ գործի գլուխ կանգնած և աշխատանքները գլխավորող Կորյուն վարդապետի, կոչվեց Կորյունապատ: Ի դեպ, մի քանի տարի անց, երբ նույն վարդապետը ձերբակալվել էր Հայ Հեղափոխական Դաշնակցությանը հարելու մեղադրանքով, կառավարությունը որոշում է ընդունում փոխել թաղամասի անունը և այն վերանվանել «Եկեղեցական ավան». «Հայ-թրքական ջարդերից հետո քաղաքի հայկական մասի եզրին տարբեր տեղերից փոխադրվածների շնորհիվ ձևավորվեց մի նոր ավան, որը ստացավ «Կորյունապատ» անվանումը, տեղի վարդապետ Կորյունի անվամբ: Վերջինս, ինչպես հայտնի է, դատվել էր «դաշնակցություն» կուսակցությանը հարելու պատճառով և աքսորվել տաժանակիր աշխատանքի: Ներկա ժամանակում Ելիզավետպոլի նահանգապետը հարմար չգտնելով, որ քաղաքի մի մասը կրի «հանցագործի ամոթալի անուն»-ը, կարգադրեց, որ պաշտոնական բոլոր փաստաթղթերում ավանը վերանվանվի «Եկեղեցական ավան», այդ մասին հաղորդվում է նահանգի բոլոր իշխանությունների ներկայացուցիչներին»:

“Закавказье”, 1911, N 181, с. 3 (բնագրում՝ “После армяно-татарской резни на окраине армянской части города образовался из разнаго пришлаго элемента новый поселок, который получил название “Корюнапат”, по имени местнаго архимандрита Корюна. Последний, как известно, судился за принадлежность к партии “дашнакцутюн” и сослан в каторжные работы. В настоящее время Елисаветпольский губернатор признавая неудобным, чтобы часть города носила “позорное имя преступника” сделал распоряжение именовать поселок во всех официальных бумагах “Церковным поселком”, о чем сообщил представителям всех ведомств в губернии”):
Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երևան, 2004, էջ 36-37:

1912 թ․

Չնայած պետական մակարդակով ձեռնարկված ու իրականացվող միջոցառումներին՝ այնուամենայնիվ թաղամասի անունը մնաց Կորյունապատ: Այդ են վկայում 1912 թ. թաղամասը 20000 ռուբլի ծախսով խմելու ջրով ապահովելու, 1914 թ. նորակառույց Սբ. Սարգիս աղոթատան հիմնօրհնեքին, դպրոցին և թաղամասի առօրյա այլ խնդիրների հետ առնչվող բազմաթիվ վկայագրերն ու հաղորդումները, որոնցում թաղամասը հիշված է միայն Կորյունապատ անվամբ:

«Հորիզոն», 1912, N 41, էջ 3:
Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 409, ց. 1, գ. 2644, թ. 22:
Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երևան, 2004, էջ 37:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1910 թ․

Կորյունապատ թաղամասը (1910-ական թվականներին)

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը հատված
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1910 թ․

Փողոց Կորյունապատ թաղամասում (1910-ական թվականներ)

Անվանում	Հիշ. ժամանակը	Ստուգաբանություն
Եկեղեցական ավան