Սբ. Աստվածածին Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Սբ. Աստվածածին Եկեղեցի

Թուրքիա / Վան / Հայոց Ձոր / Մաշկագտակ

Պատմություն

Գյուղամիջում գտնվող (N 38՛21՛10.86՛՛; E 043՛12՛18.72՛՛; ծ. մ. 1712 մ) այս եկեղեցու առաջին հիշատակությունը 1490 թ.-ից է, սակայն հիմնադրման մասին ոչինչ հայտնի չէ: Ներկայիս կիսավեր կառույցի շինարվեստն ու կառուցողական առանձնահատկություններն էլ բնորոշ են ԺԶ-ԺԷ դարերին, ուստի ուշ միջնադարում եկեղեցին հիմնավերակառուցվել է: Նորոգություններ են իրականացվել նաև 1870 թ., քանի որ 1883 թ. այցելուն նշել է. «...13 տարուան նորոգուած, որոյ տաճար շատ հին կերևի...»:

ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, մասն Գ, Երևան, 1967, էջ 157-158: Միրախորեան Մ., Նկարագրական ուղեւորութիւն հայաբնակ գաւառս Արեւելեան Տաճկաստանի, մասն Ա, Կ.Պօլիս, 1884, էջ 132: Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, հ. Ա, Հայոց Ձոր, Երևան, 2015, էջ 165:

1915 թ. եկեղեցին հրկիզվել է:

Հայոց ցեղասպանությունը Օսմանյան Թուրքիայում. վերապրածների վկայություններ, հ. 1, Երևան, 2012, էջ 180: Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, հ. Ա, Հայոց Ձոր, Երևան, 2015, էջ 165:

Ճարտարապետություն

Ունի միանավ թաղածածկ բազիլիկ հորինվածք (8,7 x 5,3 մ արտաքին չափեր): Կառուցված է անմշակ և կիսամշակ քարով, կրաշաղախով, ներքուստ պատված է եղել սվաղի շերտով:

Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, հ. Ա, Հայոց Ձոր, Երևան, 2015, էջ 165:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը հատված
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ

Հատված Սբ. Աստվածածին եկեղեցու արևմտյան ճակատից (1900-ական թթ.)

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը հատված
Ուղղությունը ⇐ Արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2013 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը հատված
Ուղղությունը ⇒ Արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2013 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը հատված
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2013 թ․

Տեսակը Չափագրություն
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Աշոտ Հակոբյան
Աղբյուրը Գծագիր
Տարեթիվ 2013 թ․