Խաղխաղի Կամուրջ :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Խաղխաղի Կամուրջ 1 — 5 դդ․

Ադրբեջան / Հյուսիսային Արցախ / Թոուզ / Յանխլի

Տեղադրություն

Գտնվում է Ադրբեջանին բռնակցված Հյուսիսային Արցախի Զակամ գավառի տարածքում` ներկայիս Թոուզի շրջանի Յանխլի գյուղի արևելյան եզրին` Զակամ գետի վրա: Ծովի մակերևույթից ունի 110 մ բարձրություն: Աշխարհագրական կոորդինատներն են` N 40՛49՛59.18՛՛, E 45՛40՛40.49՛՛:

Սամվել Կարապետյան, Արցախի կամուրջները, Երևան, 2009, էջ 15:

Պատմություն

Կառուցման ժամանակն անհայտ է, սակայն կամրջախելերի ստորին շարվածքի վաղ միջնադարին բնորոշ կառուցողական և քարի մշակման առանձնահատկությունները թույլ են տալիս ենթադրելու, որ կամուրջն ավանդվել է մեր թվարկության առաջին դարերից` Խաղխաղի` Հայ Արշակունիների (66-428) արքայական ձմեռանոց եղած ժամանակներից: Հետագայում կատարված բազմաթիվ նորոգությունների շնորհիվ կանգուն է եղել մինչև Ի դարի սկզբները:

Սամվել Կարապետյան, Արցախի կամուրջները, Երևան, 2009, էջ 15:

Նկարագրություն
1890 թ․

Դեռևս 1890 թ. բանահավաք Սարգիս Քամալյանը նշել է. «...Կամուրջը 3 ահագին կամար ունի և լայնանիստ սներ, որոնց մեջը դատարկ է, ծառայում է իբրև պահեստատեղի: Մեջտեղի ոտը երկու կողմից դռներ ունի: Կամուրջը խախտված է, չի բանում...: ...տեղը կոչվում է Խննալու կամ Խլխանա»:

Եղիշե Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարան, Ս. Քամալյանի ֆ., տետր 1, VI-11, թ. 35: Ի դեպ, “Очерки по истории Азербайджана” անստորագիր հոդվածում զետեղված է կամրջի կանգուն վիճակը ներկայացնող լուսանկարը (”Известия АН Аз. ССР”, 1946, N 5, с. 95):
Սամվել Կարապետյան, Արցախի կամուրջները, Երևան, 2009, էջ 15:
Տես նաև Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երևան, 2004, էջ 299:

1980 թ․

1980 թ. մեր այցելության ժամանակ գետի երկու ափերին տակավին պահպանվել էին կամրջի աջափնյա և միջին խելերի մնացորդները: Հիմնամասերը կառուցված են եղել հավասար շարքերով ձգվող սրբատաշ բազալտի մեծակտոր քարերով, իսկ մյուս հատվածները՝ աղյուսով:
Թռիչքի երկարությունը 8,80 մ է, անցուղու լայնությունը` 4,23 մ:

Սամվել Կարապետյան, Արցախի կամուրջները, Երևան, 2009, էջ 15:
Տե'ս նաև Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երեւան, 2004, էջ 299:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Տարեթիվ 1980 — 1982 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1980 — 1982 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Տարեթիվ 1980 — 1982 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ընդհանուր
Հեղինակը http://earth.google.com/
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը http://earth.google.com/
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արտատպություն (”Известия АН Аз. ССР”, 1946, N 5, с. 95)

Տեսակը Չափագրություն
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արտատպություն
Աղբյուրը Գծագիր

Հրատարակության պատրաստումը` Աշոտ Հակոբյանի