Խաչակոթող :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Խաչակոթող 1653 թ․

Վրաստան / Թիֆլիս

Արձանագրություն, Հայերեն, Փորագիր, Հիշատակագրություն 1653 թ․

ԽԱՉԱԿՈԹՈՂ ՍՈԴՔԻՑ Գույքահամար. նոր՝ 122: Խաչակոթող. չափերը՝ 306 x 49 x 34 սմ: Թանգարան է փոխադրել Ե. Լալայանը Սոդք ավանից: Քառանիստ է, երեք կողմերից՝ գեղաքանդակ ու արձանագիր: Դիմային երեսին կա նաև թվականը.
Շնորհօք Աստուծոյ ես Այտին Պալասանս, Դաւլաթ բէկս, Աստուածապաւս ծառայք Աստուծոյ կանկնեցուցաք սուրբ խաչս բարեխաւս ծնողաց մերոց Քամալին եւ Փարին, Սոլտանին, Մահպուբին. թվին ՌՃԲ (1653):

Մեսրովբ արքեպիսկոպոս Սմբատեանց, Տեղագիր Գեղարքունի ծովազարդ գաւառի, Վաղարշապատ, 1895, էջ 620: Լալայեան Ե., Ազգագրական հանդէս, XIX, էջ 26: «Դիվան հայ վիմագրության», կազմ. Ս. Բարխուդարյան, պր. IV, Երևան, 1973, էջ 333: Ծանոթ. այս և համանման երկու կոթողները Սոդք ավանից թանգարան է փոխադրել Ե. Լալայանը (դա պետք է կատարված լինի 1903 թ-ից առաջ, քանի որ այդ թվականին դրանք արդեն ցուցադրված էին թանգարանում): Եղել է երեք կոթող, բայց Թիֆլիս փոխադրելու ժամանակ ճանապարհին դրանցից մեկը (1653 թ.) սայլից սահելով՝ ընկնել է: Կոտրված ու անպետքացած համարվելով՝ թողնվել է ճանապարհին: Վերջինս 1911 թ. Մ. Տեր-Մովսիսյանը փոխադրել է Սբ. Էջմիածին և տեղադրել ճեմարանի բակում, որտեղ է և ցայժմ: Մյուս երկու կոթողը հասցվել է Թիֆլիս: 1903 թ. թանգարանի այցելուներից մեկը՝ Անդրեյ Ֆիրսովը, նշել է. «Այստեղ դուք կտեսնեք ... Էրիվանի նահանգից քրիստոնեական խաչեր...» (բնագրում՝ “Здесь вы увидите ... христианские кресты из Эриванской губернии...”, Фирсов Андрей, Кавказский музей.– “Кавказ”, 1903, N 84, с. 2): 1986 թ. «Արմազի» թանգարանում երկու կոթողից մեկը արդեն տեսել ենք կոտրտված:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ