Սբ. Աստվածածին հին Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Սբ. Աստվածածին հին Եկեղեցի 10 — 11 դդ․

Վրաստան / Ջավախք / Ախալքալաք / Դադեշ

Պատմություն
10 — 11 դդ․

Ըստ ամենայնի, Ժ-ԺԱ դարերում կառուցված բյուզանդածես եկեղեցի է եղել:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 153:

Նորոգություն
19 դ․

ԺԹ դարում գյուղում հաստատված հայերը իրենց սուղ միջոցներով նորոգել են եկեղեցին և 1848 թ. օծման խնդրանքով դիմել հոգևոր իշխանություններին. «...յանմտաբերելի աւուրց մնացեալ գոլով քարուկրեաց հին եկեղեցի մի, զայն ևս դարձեալ բնակիչքն վերանորոգեալ են, որոց և վասն օծման այժմ ահա հոգևոր կառավարութիւն Ախալցխայի գրէ»: Հյուսիսային պատի մեջ ցայժմ պահպանված մկրտարանը վկայում է, որ եկեղեցին օծվել և գործել է որպես ծխական եկեղեցի (արտաքին չափերն են՝ 14,23 x 6,89 մ): 1862 թ. եկեղեցին «...գոլով և վաղեմի և դարաւոր շինութիւն կայ այժմ ի վերջին հնութեան և մերձ ի կործանումն...»:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 56, ց. 6, գ. 5, թ. 5, գ. 4336, թ. 1։ Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 153:

Նկարագրություն

Եկեղեցու արևելյան ճակատին պահպանվել են վրաց մեսրոպատառ երկու արձանագրություն:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 153:

Արձանագրություն, Վրացերեն, Փորագիր, Հիշատակագրություն 12 — 13 դդ․

Եկեղեցու արևելյան ճակատին պահպանվել է վրաց մեսրոպատառ արձանագրություն.
წმიდაო გიორგი შეიწყალე ახალც[იხელი]. Թարգմ. Սուրբ Գևորգ, ողորմիր Ախալցխացուն:

“ჯავახეთი. ისტორიულ-ხუროთმოძღვრული გზმკვლევი”, თბილისი, 2000, էջ 33: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 154: Ծանոթ. արձանագրությունը հրատարակվում է ըստ “ჯავახეთი. ისტორიულ-ხუროთმოძღვრული გზმკვლევი”-ի հրատարակության: Թվագրվում է ԺԲ-ԺԳ դարերով:

Արձանագրություն, Վրացերեն, Փորագիր, Հիշատակագրություն

Եկեղեցու արևելյան ճակատին պահպանվել է վրաց մեսրոպատառ արձանագրություն.
სახელითა ღვთისმშობლისაჲთა ჯუარი ესე აემართა. მე თევდორემ მოგახსენე შვილთა ჩემთა მიქელ... Թարգմ. Աստվածածնի անունով այս խաչը կանգնեցրի ես՝ Թևդորես: Հիշիր իմ որդիներ՝ Միքելին...:

“ჯავახეთი. ისტორიულ-ხუროთმოძღვრული გზმკვლევი”, თბილისი, 2000, էջ 33: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 154: Ծանոթ. արձանագրությունը հրատարակվում է ըստ “ჯავახეთი. ისტორიულ-ხუროთმოძღვრული გზმკვლევი”- ի: Թվագրվում է ԺԲ-ԺԳ դարերով:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը հատված
Ուղղությունը ⇗ Հյուսիս-արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Միմյանց կից հին և նոր եկեղեցիների տեսքը:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը հատված
Ուղղությունը ⇒ Արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Չափագրություն
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գծագիր

Հատակագիծ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Որմնախոյակ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Հարավային ճակատից բացված մուտքի բարավորը:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Հատված ներքին հարդարանքից