Սբ. Սարգիս Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Սբ. Սարգիս Եկեղեցի 1840 թ․

Վրաստան / Ջավախք / Ախալքալաք / Խոջաբեկ

Պատմություն
1840 թ․

Նախնական շենքը կառուցվել է 1840-ական թվականներին՝ առանց նախապես հոգևոր իշխանություններից համապատասխան թույլտվության: Այդ առթիվ 1848 թ. կոնսիստորիան զեկուցագիր էր հղել վեհափառին` շեշտելով խոջաբեկցիների՝ եկեղեցին օծված տեսնելու ցանկության մասին. «...Ախալցխայի նահանգի Խօջաբէկ, Բզաւէտ, Տրկնայ, Կորխ գիւղօրէից բնակիչք, թարց հաւանութեան կոնսիստորի և հոգևոր կառավարութեան իւրեանց, կառուցեալ են զփայտաշէն միջասահման եկեղեցիս, որոնց որմունքն են քարեայ և ծածկքն փայտեայ, յորժամ կամք եղև իմանալ գէթ զառիթն ընդ անցն իւր կամօք շինուեցան. պատասխանեցին շինողքն թէ՝ բարեպաշտութեամբ և ջերմեռանդ սիրով, աղքատութեամբ կառուցեալ են և եթէ ոչ պսակեսցի այն քրիստոնէական ջերմեռանդութիւն իւրեանց, այն է զի ի կիր ածցեն զայնս վասն առտնին շինուածոց...»: Հիշյալ եկեղեցու օծումն ըստ ամենայնի կատարվել է իր ժամանակին և մինչև նոր եկեղեցու հիմնադրումը սուղ միջոցներով կառուցված հին եկեղեցին ծառայել է նպատակին: Նոր եկեղեցու կառուցման աշխատանքներն ընթացել են 1882-84 թթ., որի շնորհիվ խոջաբեկցիները, ականատեսի վկայությամբ, «...ունին մի փառաւոր սրբատաշ քարեայ թաղակապ եկեղեցի, որը Սրբազան Առաջնորդը օծեց ամսոյս 28-ին...»: Կառուցման և օծման մասին վկայում է եկեղեցու արևմտյան ճակատի փորագիր արձանագրությունը:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 56, ց. 6, գ. 5, թ. 5: «Արձագանք», 1885, N 3, էջ 41: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 243-245:

1995 թ․

1995 թ. Խոջաբեկ գյուղում հանդիսավոր պայմաններում տեղի է ունեցել գյուղի հիմնադրման 165 և Սբ. Սարգիս եկեղեցու կառուցման 110-ամյակներին նվիրված տոնախմբություն:

Սանոսյան Տ., Հանդիսություն Խոջաբեկ գյուղում.– «Էջմիածին», 1995, Ը-Թ, էջ 130-131: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 245:

Ճարտարապետություն

Սբ. Սարգիս եկեղեցին համակ սրբատաշ քարով (արտաքին չափերն են՝ 18,68 x 11,02 մ), արևմտյան ճակատից բացված միակ մուտքով, արևմտյան ճակտոնին կրկնահարկ զանգակատնով շինություն է:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 245:

Նորոգություն
1990 — 1993 թթ․

1990-ականի սկզբներին սկսված վերանորոգման աշխատանքներն ավարտվել են 1993 թ. նոյեմբերի 13-ի օծման հանդեսով. «Կեսդարյա ընդմիջումից հետո, նորաօծ Ս. Սարգիս եկեղեցում մատուցվեց առաջին ս. պատարագը: Պատարագիչն էր եկեղեցու հոգևոր հովիվ արժանապատիվ Տ. Եղիա քահանա Թազայանը»:

Աբրահամյան Վ., Բոգդանովկայի Ս. Սարգիս եկեղեցու օծումը.– «Էջմիածին», 1993, ԺԱ-ԺԲ, էջ 17: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 245:

Արձանագրություն, Հայերեն, Փորագիր, Շինարարական 1882 թ․

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 245:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇘ Հարավ-արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇙ Հարավ-արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Արևմտյան ճակտոնի գագաթի կրկնահարկ զանգակատունը

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Արևմտյան ճակատից բացված լուսամուտը

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Միակ մուտքը