Սբ. Աստվածածին Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Սբ. Աստվածածին Եկեղեցի 1899 թ․

Վրաստան / Ջավախք / Ախալքալաք / Օլավեր

Պատմություն

ԺԹ դարի վերջին օլավերցիները նպատակահարմար են համարել հին ու արդեն քայքայված եկեղեցու տեղում կառուցել նորը:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 545:

1899 թ․

Նոր եկեղեցու շինարարությունն ավարտվել է 1899 թ. հայտնի կործանարար երկրաշարժից ընդամենը մի քանի ամիս առաջ (բարեբախտաբար Օլավերում այդ երկրաշարժի հարվածը համեմատաբար անվնաս է անցել):

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 545-546:

Ճարտարապետություն

Օլավերի Սբ. Աստվածածին եկեղեցին կառուցված է սրբատաշ (արևմտյան ճակատը) և անմշակ քարով (մնացած ճակատները):

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 546:

Նորոգություն
1856 — 1857 թթ․

Օլավերում հաստատված հայերը 1856 թ. դիմել են հոգևոր կառավարությանը՝ իրենց գյուղում գտնվող ավերակ, հին եկեղեցին նորոգելու խնդրանքով. «...ի նահանգէն Ծալկայի ի գեղջէ Նոր Կորխայ ի նահանգն Ախալքալաքայ յաւերակ գիւղն Օլաւերտ, որք չորս ամք են յորմէ հետէ գաղթեալ են և տեսնելով զեկեղեցիս խնդրեն միջնորդել հոգևոր ատենիս վասն տալոյ զհրաման շինել ի վերայ հիման հին աւերակ եկեղեցւոյ սեփական ծախիւք իւրեանց վասնորոյ յայտնելով զայնմանէ հոգևոր ատենիս խնդրեն առնել առ այն զարժանին տնօրէնութիւն»: Բազմաթիվ վավերագրերում, սկսած 1857 թ., Օլավեր գյուղում հիշվում է Սբ. Աստվածածին անվամբ ծխական եկեղեցին: Սա նշանակում է, որ խնդրագրին իրոք ընթացք է տրվել, իսկ գյուղացիք էլ բաղձալին իրականություն են դարձրել առանց հապաղման:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 56, ց. 1, գ. 3436, թ. 8։ Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 544-545:

Նկարագրություն
19 դ․

Կառույցը եղել է քարաշեն, բայց փայտածածկ:

«Արձագանք», 1885, N 3, էջ 43։ Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 545:

Արձանագրություն, Հայերեն, Փորագիր, Նորոգություն 1899 թ․

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 546:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Խաչաքանդակ

Խաչաքանդակ եկեղեցու հարավային պատին:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 545:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇖ Հյուսիս-արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇙ Հարավ-արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇐ Արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․