Եկեղեցական իրեր :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Եկեղեցական իրեր

Իրան / Արևելյան Ատրպատական / Մակու / Դարաշամբ

Պատմություն
1871 թ․

1871 թ. նոյեմբերի 20-ին կազմվում է վանքապատկան 583 իրերի ցուցակը: Ըստ այդ ցուցակի` վանքում են պահվել նաև հիշատակագրություններ ունեցող իրերը:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 56, ց. 6, գ. 1477, թ. 5-11: Արմեն Հախնազարյան, Արտազի երեք վանքերը, Երևան, 2012, էջ 242:

1911 թ․

1911 թ. նոյեմբերի 17-ին Մաղարդավանք է այցելում Ատրպատականի թեմի առաջնորդ Կարապետ եպիսկոպոսը և եկեղեցական մի քանի իր վերցնում Մայր Աթոռի թանգարանին հանձնելու նպատակով (այդ իրերն էին` «1. Երկու եպիսկոպոսական թագ, մինը մարքարտաշար ու միւսը սև կտորի վրայ ասեղնագործ 2. մի հատ եմիփորոն եպիսկոպոսական 3. մի զույգ արտախուրակ 4. մի փորորայր 5. մի գոտի մարգարտաշար 6. հինգ հատ վակաս 7. մի հատ սեղանի ծածկոց 8. երկու հատ այլ հնոտի` մինը վարագոյրի յիշատակ, ու միւսը ժամաշապիկի վզնոց»): Սակայն ջուղայեցիների և դարաշամբցի մի ներկայացուցչի բողոքի պատճառով դրանք դեկտեմբերի 5-ին ի պահ են տրվում Ավի Մելիք-Ստեփանյանցին: Տասն օր անց Հին Ջուղայի հասարակությունը խնդրագիր է հղում կաթողիկոսական տեղապահին նշյալ իրերի Մայր Աթոռ տանելու փորձի և դրանք վերադարձնելու վերաբերյալ: Վավերագրում մասնավորապես նշվել է, որ «...պ. Աւի Մելիք-Ստեփանեանցը լինելով ջերմեռանդ աստուածավախ անձնաւորութիւն` չի կամենում այդ նւիրական իրեղենները պահել իւր մօտ, ուստի աղերսում ենք ...զիճել մեր աղաչանքներին կարգադրելու շուտափոյթ տեղափոխել այդ նւիրական հնութիւնները կրկին Ս. Ստեփաննոս Նախավկայի վանքը»: 1911 թ. դեկտեմբերի 21-ին կաթողիկոսական տեղապահ Գևորգ արքեպիսկոպոսը, նկատի ունենալով արժեքավոր հնությունները Սբ. Էջմիածնի թանգարանում պահելու վերաբերյալ Մատթեոս Բ կաթողիկոսի` 1909 թ. հոկտեմբերի 21-ի կոնդակը, կարգադրում է դրանք տեղափոխել Մայր Աթոռ:

Վաւերագրեր հայ եկեղեցու պատմութեան, գիրք ԺԶ. Կարապետ եպիսկոպոս Տէր-Մկրտչեան (1866-1915), կազմ.` Ավագյան Գ., Երևան, 2006, էջ 238, 244, 245: Արմեն Հախնազարյան, Արտազի երեք վանքերը, Երևան, 2012, էջ 243-244: