Սբ. Փրկիչ Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Սբ. Փրկիչ Եկեղեցի 1035 թ․

Թուրքիա / Կարս / Բաշ-շորագյալ / Անի

Տեղադրություն

Սբ. Փրկիչ (Ամենափրկիչ, Ապլղարիբ Պահլավունու) եկեղեցին գտնվում է Նոր քաղաքի արևելյան կողմում:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 130:

Պատմություն
1035 թ․

Կառուցումն ավարտվել է 1035 թ.: Որմերին ունի եկեղեցու շինարարության (1036 և 1040 թթ.), կից զանգակատան կառուցման (1271 թ.), գմբեթի նորոգության (1342 թ.) և զանազան նվիրատվությունների մասին պատմող արձանագրություններ:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 130:

1912 թ․

1912 թ. Ն. Մառի գլխավորությամբ իրականացվել են եկեղեցու ամրակայման աշխատանքներ, սակայն 1920 թ.-ից հետո ձեռնհաս բարձրության սահմաններում կառույցի երեսապատի քարերի հափըշտակման պատճառով եկեղեցին կիսով չափ կործանվել է:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 130:

Ճարտարապետություն

Եկեղեցին արտաքուստ բոլորաձևին մոտ, իրականում՝ 19 նիստանի, իսկ ներքուստ 8 խորաններով (7 խորանների համեմատ՝ չափերով կրկնակի մեծ է ավագ խորանը) կենտրոնագմբեթ կառույց է, որով և ներկայանում է որպես Է դարից երևան եկած հորինվածքի (Զորավար, Իրինդ)՝ ԺԱ դարին հարազատ հարդարանքի տարրերով վերարտադրություն: Ունի միայն մեկ մուտք՝ բացված հարավային ճակատից: Ներքուստ սվաղված է և պատված որմնանկարներով:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 130:

Արտաքին չափերն են՝ 15,4 x 15,4 մ:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 130:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2000 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2000 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ընդհանուր
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2000 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2000 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արտակ Ղուլյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2002 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արտակ Ղուլյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Շիրազ
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1966 — 1967 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2000 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇓ Հարավից
Հեղինակը Արամ Վրույր
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1912 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Հեղինակը Արամ Վրույր
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1912 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Հեղինակը Արամ Վրույր
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1912 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇗ Հյուսիս-արևելքից
Հեղինակը Արամ Վրույր
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1912 թ․

Տեսակը Յուղանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արշակ Ֆեթվաճյան
Աղբյուրը Յուղանկար

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇐ Արևմուտքից
Հեղինակը Աշոտ Հակոբյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2010 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇖ Հյուսիս-արևմուտքից
Հեղինակը Աշոտ Հակոբյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2011 թ․

Տեսակը Չափագրություն
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Թորոս Թորամանյան
Աղբյուրը Գծագիր

Սբ. Փրկիչ եկեղեցու հատակագիծը (լրացված ըստ ներկա կացության)

Տեսակը Վերակազմություն
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Թորոս Թորամանյան
Աղբյուրը Գծագիր

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇙ Հարավ-արևմուտքից
Հեղինակը Արամ Վրույր
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1912 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇐ Արևմուտքից
Հեղինակը Արամ Վրույր
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1912 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արամ Վրույր
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1912 թ․

Սբ. Փրկիչ եկեղեցու հարավային ճակատից բացված մուտքը

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արամ Վրույր
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1912 թ․

Սբ. Փրկիչ եկեղեցու հարավային ճակատից բացված մուտքը

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Հեղինակը Արամ Վրույր
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1912 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇙ Հարավ-արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2004 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇑ Հյուսիսից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2004 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇒ Արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2011 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2011 թ․