Թլալոսի քար Ժայռախաչ :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Թլալոսի քար Ժայռախաչ

Թուրքիա / Վան / Հայոց Ձոր / Աստվածաշեն

Տեղադրություն

Խաչաքանդակների մի մեծ խումբ է` քանդակված Հայկաբերդի բլրաշարի ծայրհարավարևմտյան անկյունում առկա հարավահայաց և հարավարևմտահայաց ժայռերին (N 38՛20՛56.64՛՛; E 043՛27՛08.24՛՛; ծ. մ. 1790 մ):

Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, հ. Ա, Հայոց Ձոր, Երևան, 2015, էջ 73:

Պատմություն

Մի քանիսը կից ունեն հակիրճ հիշատակագրություններ (թվակիրները վերաբերում են 1456, 1476 և 1483 թթ.): Այս հնավայրի անունը գտնում ենք Խ. Լևոնյանի հրապարակումներից մեկում. «...գեղին մօտէն կը սկսինք բերդին վրայ բարձրանալ եւ մի քիչ առաջ երթալէ յետոյ` կը պատահինք խոշորկեկ ապառաժի մը զոր տեղացիք «Թլալոսի Քար» կանուանեն...»:

Լեւոնեան Խ., Հայկայ բերդ եւ յարակից հնավայրերը, «Կոչնակ», 1914, N 4, էջ 80-81: Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, հ. Ա, Հայոց Ձոր, Երևան, 2015, էջ 73:

Արձանագրություններ

Ժայռախաչերին կից պահպանված հիշատակագրություններից մեկում ընթեռնելի է միայն տարեթիվը, իսկ երկրորդում` բացի տարեթվից, նաև նվիրատուների անունները:

Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, հ. Ա, Հայոց Ձոր, Երևան, 2015, էջ 73:

Արձանագրություն, Հայերեն, Փորագիր, Հիշատակագրություն 1456 թ․

... ուր, | ... ՋԵ (1456), յ(ի)շ(ե)ց(է)ք | զՍ(ի)ոնս(՞), զՊ(ե)տուր, | թ(վին) ՋԻԵ (1476):

Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, հ. Ա, Հայոց Ձոր, Երևան, 2015, էջ 73:

Արձանագրություն, Հայերեն, Փորագիր, Հիշատակագրություն 1483 թ․

Թվ(ին) ՋԼԲ (1483), | Սքան|դարն յ(ի)շեց|(է)ք: Սուրաթն | յ(ի)շեց(էք ի) Ք(րիստո)ս: