Թոք :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՏԵՂԱՆՈՒՆՆԵՐ

4 Հուշարձան

Վրաստան (Երկիր) / Ջավախք (Գավառ) / Ասպինձա (Շրջան) / Թոք (Գյուղ)

Տեղադրություն

Գտնվում է Ախալքալաքից ուղիղ գծով 12 կմ հյուսիս-արևմուտք, Փարվանա գետի աջափնյա ձորապռնկին, ծ. մ. 1600 մ միջին բարձրության վրա:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:

Պատմություն
1595 թ․

Հայտնի է, որ 1595 թ. գյուղն ունեցել է 10 տուն, հարկվել է 12.000 ակչե:

“გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი”, էջ 201: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:

Բնակչություն
1829 — 1830 թթ․

1829-1830 թթ. թրքաբնակ այս գյուղը համալրվել է Արևմտյան Հայաստանից փոխադրված հայերով:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:

1914 թ․

Հայերի արտագաղթից հետո Թոքը կրկին վերածվել է զուտ թրքաբնակ գյուղի, որը, օրինակ, 1914 թ. ուներ 504 բնակիչ: Այս կացությունը պահպանվել է մինչև 1944 թ., երբ ողջ երկրամասի թուրք ազգաբնակչությունն աքսորվեց: Հետագայում Թոքում բնակություն են հաստատել մի քանի վրացի ընտանիքներ, իսկ ավելի ուշ` ավելի քան մեկդարյա ընդմիջումից հետո՝ նաև հայեր (1988 թ.՝ 6 տուն):

”Кавказский календарь на 1915 г.”, Тифлис, 1914, էջ 188. Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:

Նորաբնակների թիվը Թոք գյուղում, վիճակագրական մի քանի տվյալների համաձայն, 1840-ական թվականների ընթացքում փոքր-ինչ աճել է, 1850-ականի սկզբին նվազել, իսկ 1855-56 թթ. Թոքն իսպառ հայաթափվել է՝ Սամսար լեռան ստորոտում նորահիմն գյուղ փոխադրվելու պատճառով:

Թվական	Հայ տուն	Հայ արական	Հայ իգական	Հայ ընդամենը	Նշումներ	Աղբյուր
1840		101	100	201		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3800, թ. 4: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:
1841		95	81	176		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3802, թ. 65-66: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:
1842		100	85	185		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3805, թ. 78-79: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:
1844		109	97	206		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3809, թ. 16-17: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:
1845		112	104	216		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3811, թ. 70-71: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:
1847		115	108	223		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3814, թ. 35-36: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:
1849		119	111	230		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3818, թ. 39-40: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:
1851	20	80	77	157		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 56, ց. 1, գ. 2596, թ. 30: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:
1853		92	88	180		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 2743, թ. 37-38: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209:
1854		94	90	184		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3825, թ. 48-49: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 209: