ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Կալաուր Հուշարձան

Վրաստան (Երկիր) / Կախեթ (Մարզ) / Գուրջաան (Շրջան) / Կալաուր (Գյուղ)

Տեղադրություն

Գտնվում է շրջկենտրոնից 16 կմ հյուսիս-արևմուտք՝ Թելավ-Գուրջաան մայրուղու վրա:

Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երեւան, 2004, էջ 32:

Բնակչություն
19 դ․

Վավերագրերում Կալաուր գյուղում հայ բնակչության ներկայությունը վկայված է ԺԹ դարի սկզբներից: Մասնավորապես 1802 թ. գյուղն արդեն ուներ հայ բնակիչներ: Վերջիններս երբևէ եկեղեցի չեն ունեցել:

“Акты собранные Кавказскою археографическою комиссиею”, т. 1, Тифлис, 1866, с. 472.

1818 թ․

1818-ին կազմված վավերագրում նշված է, որ կալաուրաբնակ 8 տուն հայերից երկուսը ծագումով ղարաբաղցի էին, 1-ը՝ սղնախցի (մյուսների որտեղացի լինելը նշված չէ):

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 2569, թ. 15:

1874 թ․

1874 թ. վիճակագրական մի տվյալից երևում է, որ գյուղի 1784 բնակիչներից հայեր էին միայն 31-ը:

“Кавказский календарь на 1886 г.”, Тифлис, 1885, с. 118.

1914 թ․

1914 թ. Կալաուրն ուներ 2058 բնակիչ, ուր եթե հայեր եղել են, ապա՝ սակավաթիվ:

“Кавказский календарь на 1915 г.”, Тифлис, 1914, с. 132.

Տոհմեր
1818 թ․

Ուշագրավ է 1818 թ. կազմված կալաուրաբնակ հայերի հետևյալ անվանացանկը. «Վաճար Միրզայ և Բուպայ Յօնանեան, Միրզայի կինն՝ Մարգամ, որդիք՝ Մէլքոն, Գասպար, և Բաղդասար: Ղարաբաղցի Միրզայ, կինն՝ Մարիամ, դստերք՝ Էլիսաբէդ և Մագթաղին: Սղնախեցի Գրիգորի որդի՝ Մէլքօ, կինն՝ Մարմար, դուստր՝ Շուշան: Պապայի որդի՝ Գիօգի, կինն՝ Ռուսուդան, որդիք՝ Սարգիս, Պէտրէ և Աբրամ, մայր՝ Բարբարէ: Ադամայ որդի՝ ներկարար Յարութիւն, կինն՝ Աննա և իւր քեռորդիք՝ Ցական և Աբրամ Յարութիւնեան: Իւանէ Ղէբրի խորթ որդին Մաթէ, կինն՝ Էլէնէ: Աւագի որդի՝ Պօղոս, կինն՝ Բարբարէ: Ղարաբաղցի Ասրոյ այրի կինն՝ Զարի, որդիք՝ Էմիր և Գաբրիէլ»:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 89, ց. 1, գ. 2569, թ. 15:

Անվանում	Հիշ. ժամանակը	Ստուգաբանություն
Ղալաուր

Կալաուրաբնակ հայերի թվաքանակի փոփոխություններին վերաբերող վիճակագրական տվյալների պատկերը հետևյալն է.

Թվական	Հայ տուն	Հայ արական	Հայ իգական	Հայ ընդամենը	Նշումներ	Աղբյուր
1818	8	18	12	30		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 2569, թ. 15: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1857		14	7	21		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3830, թ. 130-131: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1858		13	7	20		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3823, թ. 129-130: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1860		13	7	20		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3833, թ. 5: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1861		26	18	44		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3839, թ. 6: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1863		26	18	44		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3843, թ. 45-46: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1864		27	17	44		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3846, թ. 14: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1865	7	26	18	44		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3848, թ. 23-24, 54: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1867		28	18	46		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3851, թ. 4: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1870		16	13	29		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3857, թ. 62-63: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1873		14	9	23		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3862, թ. 51: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1875		14	9	23		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3866, թ. 7: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1876		16	9	25		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3868, թ. 6: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1877		16	9	25		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3869, թ. 3: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1878		16	10	26		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3870, թ. 57: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1880		18	8	26		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3872, թ. 2: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1881		18	8	26		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3873, թ. 2: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1882		19	9	28		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3874, թ. 2: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1883		17	5	22		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3875, թ. 22: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1899		14	10	24		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3903: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1900		14	11	25		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3905, թ. 8: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32:
1901		14	12	26		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3906, թ. 2: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 32: