ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Գուլգուլա Հուշարձան

Վրաստան (Երկիր) / Կախեթ (Մարզ) / Թելավ (Շրջան) / Գուլգուլա (Գյուղ)

Տեղադրություն

Գտնվում է շրջկենտրոնից 5-6 կմ հյուսիս, Ալազան գետի աջափնյա հարթավայրում:

Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երեւան, 2004, էջ 60:

Բնակչություն
1802 թ․

Հայերի ներկայությունն այստեղ վկայված է 1802 թ. մի վավերագրում: ԺԹ դարում գյուղում նրանց թիվը գրեթե միշտ կազմել էր միջինը 40 շունչ:

“Акты собранные Кавказскою археографическою комиссиею”, т. 1, Тифлис, 1866, с. 471.

1874 թ․

1874 թ. 1041 բնակիչներից հայ էին միայն 37-ը:

“Кавказский календарь на 1886 г.”, Тифлис, 1885, с. 118.

20 դ․

Ի դարի սկզբներից հայերի թիվը խիստ նվազել է, իսկ 1910-ականներից հետո այլևս հայեր չեն բնակվել:

Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երեւան, 2004, էջ 60:

1914 թ․

1914 թ. գյուղն ուներ 943 բնակիչ (հավանաբար, բոլորն էլ վրացիներ):

“Кавказский календарь на 1915 г.”, Тифлис, 1914, с. 113.

1818 թ․

Ուշագրավ է 1818 թ. վավերագիրը, որտեղ տրված է գյուղ հայ բնակիչների հետևյալ անվանացուցակը. «Արութի որդի ջուլհակ Դաւիթ, կինն՝ Խամփէրվան, մայր՝ Աննա: Փարսադանի որդիք՝ Սարգիս և Գլախա, մայր՝ Մարիամ, Սարգսի կինն՝ Նաթէլ, դուստր՝ Աննա, Գլախայի կինն՝ Մարիամ, որդիք՝ Դաւիթ և Իւանէ, դստերք՝ Էլիսաբէդ, Նինօ և Մայիա: Առաքելի որդի Յովսէփ, կինն՝ Թամար, որդի՝ Գիօրգի, դստերք՝ Ռուսուդան և Բարբարէ և եղբօր՝ Տէր Պետրոսի այրի կինն՝ Էլիսաբէդ, որդիք՝ Յոհաննէս, Ստեփան և Բաղդասար, այլևս Մամաջանի դուստր՝ Թամար: Սուքիասի որդի Սօսի: Պէպանի որդի Զուրաբ, կինն՝ Մարիամ, դուստր՝ Մայի: Իսմաէլեան Դաւիթ, որդիք՝ Սօլօման, Գլախէն, Զուրաբն, Իւանէ և Անդրիաս, մայր՝ Մագթաղին, Գլախի կինն՝ Մարիամ, որդի՝ Իսակ և եղբօր՝ Յակոբի որդի Աթօն և ևս եղբօր՝ Յարութիւնի այրի կինն՝ Մայի, որդի՝ Պէտրէ, դստերք՝ Բարբարէ և Նինօ»:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 2569, թ. 20:

Տարբեր տարիներին Գուլգուլայում բնակված հայերի թվաքանակը ներկայացնում է հետևյալ պատկերը.

Թվական	Հայ տուն	Հայ արական	Հայ իգական	Հայ ընդամենը	Նշումներ	Աղբյուր
1818	6	20	21	41		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 2569, թ. 20: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1865	5					Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3848, թ. 54: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1870		22	24	46		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3857, թ. 62-63: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1873		17	16	33		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3862, թ. 51: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1874		16	22	38		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3864, թ. 35: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1875		16	23	39		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3866, թ. 7: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1876		16	22	38		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3868, թ. 6: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1877		18	23	41		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3869, թ. 3: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1878		18	24	42		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3870, թ. 57: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1883		18	24	42		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3875, թ. 23: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1900		10	15	25		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3905, թ. 8: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1901		11	16	27		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3906, թ. 2: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1908	4	7	8	15		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 35, ց. 1, գ. 559, թ. 21: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60:
1910		3	3	6		Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3917, թ. 5: Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երևան, 2004, էջ 60: