ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Հնղար 26 Հուշարձան

Ադրբեջան (ոչ Արցախ) (Երկիր) / Աղսու (Շրջան) / Հնղար (Գյուղ)

Տեղադրություն

Գյուղը գտնվում է Գյուրջևանից 2.5 կմ արևմուտք, Գյուրջևան-Գյուրդաշեն ճանապարհի մեջտեղում։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 8:

Պատմություն
1918 — 1920 թթ․

Հնղարը մեծապես տուժել է 1918–20 թթ.։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 8:

1988 թ․

1988-ից հայաթափ է։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 8:

Բնակչություն
1986 թ․

1986 թ. հունվարի 1-ի վիճակագրությամբ գյուղն ուներ 177 բնակիչ, որից 176-ր հայեր։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 8: Ըստ գյուղխորհրդի մատյանների։

Ուսումնասիրողները նշել են, որ հնղարեցիք բնիկներ են, Շիրվան երկրի բուն բնակիչներ: Մ. Բարխուտարյանցր ավելի խորանալով հարցի մեջ՝ նշել է. «Բնիկ են ստորին և միջին թաղերի բնակիչներն, իսկ Լփնաց կողմից գաղթած է վերին թաղի ժողովուրդն...»։

Ջալալեանց Ս., Ճանապարհորդութիւն ի Մեծն Հայաստան, մասն Բ, Տփխիս, 1858, էջ 394։ Սմբատեանց Մ., Նկարագիր Սուրբ Ստեփանոսի վանաց Սաղիանի եւ միւս վանօրէից եւ ուխտատեղեաց եւս եւ քաղաքացն եւ գիւղօրէից որք ի Շամախիոյ թեմի, Տփխիս, 1896, էջ 140։ Բարխուտարեանց Մ., Աղուանից երկիր և դրացիք, Թիֆլիս, 1863, էջ 181։

Նկարագրություն

Գյուղն բաղկացած է երեք թաղերից (վերին, ներքին, միջին)։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 8:

1985 թ․

Թաղամասերից յուրաքանչյուրն ունի իր առանձին գերեզմանոցր (այդպես է եղել հնում)։ Թաղամասերի միջև մի հաստաբուն դարավոր կաղնի ծառի մոտ գտնվել է Սբ. Աստվածածին եկեղեցին (1985 թ. մեր այցելության ժամանակ այն հիմքից քանդված էր, իսկ տեղում միայն մի փոս էր նկատվում)։ Ավերակի շուրջ (հնում՝ եկեղեցու բակում) հոգևորականների շիրմաքարերն են։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 8:

Բնակչություն.

Թվական	Հայ ընդամենը	Հայ տուն	Նշումներ	Աղբյուր
1861		101		Սմբատեանց Մ., Նկարագիր Սուրբ Ստեփանոսի վանաց Սաղիանի եւ միւս վանօրէից եւ ուխտատեղեաց եւս եւ քաղաքացն եւ գիւղօրէից որք ի Շամախիոյ թեմի, Տփխիս, 1896, էջ 139:
1890	131	701		Սմբատեանց Մ., Նկարագիր Սուրբ Ստեփանոսի վանաց Սաղիանի եւ միւս վանօրէից եւ ուխտատեղեաց եւս եւ քաղաքացն եւ գիւղօրէից որք ի Շամախիոյ թեմի, Տփխիս, 1896, էջ 139:
1904	1061	166		“Кавказский Календарь на 1907 г.”, Тифлис, 1906, отдел 2, с. 184.
1914		1048		“Кавказский Календарь на 1915 г.”, Тифлис, 1914, с. 129.
1986		176	Հունվարի 1-ին դրությամբ:	Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 8: Ըստ գյուղխորհրդի մատյանների։