ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Դաշբուլաղ 4 Հուշարձան

Ադրբեջան (ոչ Արցախ) (Երկիր) / Շաքի (Շրջան) / Դաշբուլաղ (Գյուղ)

Տեղադրություն

Գտնվում է շրջկենտրոնից 26 կմ հարավ-արեմուտք։ Միավորված է Ղարադաղլիի տնտեսության հետ։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 77:

Բնակչություն
1918 թ․

Մինչև 1918 թ. հայաբնակ, ներկայումս՝ թրքաբնակ զյուղ է:

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 77:

1826 թ․

Հնում զավառի ամենահայտնի, մարդաշատ ու բարգավաճ զյուղերից մեկն էր։ Ականատեսի նկարագրությամբ Դաշբուլաղի հայերը. «...գովանի քաջությամբ հռչակեալ կան ի մէջ շրջակայ գաւառաց, վասն որոյ լեռնականք չհամարձակին ամենևին մխիլ ի բնակութիւնս, ի հօտ եւ ի անդեայս սոցա, դիտելով թէ առաւել ունին վնասիլ քան թէ շահիլ. ինքեանք անձանձիր աշխատասէրք։ Աստ բնակին ազնուական գերդաստանք Ասրի բէգեանց, զորութիւնն որոց դղրդեցոյց զբանակս Պարսից անհնարին հարուածովք ի 1826 ամի»։

Ջալալեանց Ս., Ճանապարհորդութիւն ի Մեծն Հայաստան, մասն Բ, Տփխիս, 1858, էջ 375-376:

1918 — 1919 թթ․

Գյուղի բնակչությունը գրեթե ամբողջապես ոչնչացվել է 1918-1919 թթ., համալրելով նշված տարիներին հայաթափ դարձած գավառի տասնյակ գյուղերի ցանկը։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 77:

Նկարագրություն

Գյուղում կար մեկ եկեղեցի և 3 ձիթհան։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 77:

1888 թ. զյուղում կար նաև ձիթհան (քանակը չի նշված և հողմաղորի)։

Բարխուտարեանց Մ., Աղուանից երկիր և դրացիք, Թիֆլիս, 1863, էջ 237:

Դաշբուլաղի շրջակայքում՝ Ղարա-դարա, Բյուլբյուլլու, Սոկյութլու (Ուռուտ), Սոլլա-դարա, Ինջիլլու, Թերեքա և Օհան սար կոչված տեղերում պահպանվում են հին գյուղատեղերի, եկեղեցիների ու գերեզմանոցների ավերակները։

Սամվել Կարապետյան, Բուն Աղվանքի հայերեն վիմագրերը, Երևան, 1997, էջ 78:

Բնակչություն.

Թվական	Հայ ընդամենը	Հայ իգական	Հայ արական	Հայ տուն	Նշումներ	Աղբյուր
1850				150		Ջալալեանց Ս., Ճանապարհորդութիւն ի Մեծն Հայաստան, մասն Բ, Տփխիս, 1858, էջ 375:
1874				1914		“Кавказский Календарь на 1885 г.”, Тифлис, 1884, с. 216.
1886			3135			“Кавказский Календарь на 1894 г.”, Тифлис, 1893, с. 157.
1888	200	1355	648	707	ԸՆդ որում մեջ բերված տների և մարդկանց թվերի հետ հաշված են եղել նաև Սոկյուլթու և Թերեքա գյուղերի բնակիչները:	Բարխուտարեանց Մ., Աղուանից երկիր և դրացիք, Թիֆլիս, 1863, էջ 237:
1914	2630					“Кавказский Календарь на 1915 г.”, Тифлис, 1914, с. 116.