ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Ականա 5 Հուշարձան

Վրաստան (Երկիր) / Ջավախք (Գավառ) / Ախալքալաք (Շրջան) / Ականա (Գյուղ)

Տեղադրություն

Գտնվում է Ախալքալաքից ուղիղ գծով 18 կմ հյուսիս, ծ. մ. 1740-1780 մ բարձրության վրա:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:

Պատմություն
1595 թ․

Հայտնի է, որ 1595 թ. գյուղն ունեցել է 13 տուն բնակիչ, և հարկվել 10.000 ակչե:

“გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი”, էջ 194-195: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:

Բնակչություն

Ներկայիս բնակիչների նախնիները փոխադրվել են Կարնո Բրդոնք գյուղից: 22 տուն բրդոնքցիները սկզբում 2 ամիս ապրել են Սամսարի տարածքում, այնուհետև նրանցից 7-ը հաստատվել է ներկայիս Ականա գյուղի տեղում` հիմք դնելով գյուղի գոյությանը, իսկ 15-ը` փոխադրվել Մեծ Արագյալ:

Բրդոնքը (այժմ՝ Gülüdere) հայաբնակ գյուղ էր` Կարին (Էրզըրում) քաղաքից 42 կմ արևմուտք: Բրդոնքցիներ էին նաև Ջավախքի Գոմ գյուղում հաստատված բնակիչների մի մասը: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:

Երկրորդ աշխարհամարտին մասնակցած 133 ականացիներից 50-ը զոհվել է:

Դավթյան Ա., Ջավախք, Երևան, 1994, էջ 100: Սամվել Կարապետյան, ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:

Անվանում	Հիշ. ժամանակը	Ստուգաբանություն
Ակն
Ագանա

Գյուղում հաստատվելուց ի վեր բնակչությունն անընդմեջ աճել է, որն ակնառու երևում է ստորև բերվող աղյուսակից.

Թվական	Հայ տուն	Հայ արական	Հայ իգական	Հայ ընդամենը	Նշումներ	Աղբյուր
1840		88	81	169		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3800, թ. 4: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1841		92	77	169		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3802, թ. 62-63: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1842		100	80	180		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3805, թ. 78-79: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1844		109	92	202		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3809, թ. 16-17: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1845		110	100	210		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3811, թ. 71-72: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1847		100	110	210		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3814, թ. 33-34: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1849		100	115	215		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3818, թ. 40-41: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1851	22	107	109	216		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 56, ց. 1, գ. 2596, թ. 29: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1853		115	126	241		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 2743, թ. 37-38: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1857		122	120	242		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3830, թ. 53-54: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1860	30	135	133	268		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3833, թ. 65-66: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1861	33	139	136	275		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3839, թ. 24-25: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1862	33	143	141	284		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3836, թ. 21-22: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1863		147	153	300		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3843, թ. 21-22: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1864	33	150	163	313		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3846, թ. 8-9: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1866	40	156	162	318		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3848, թ. 74: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1867		165	171	336		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3851, թ. 20-21: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1868		168	175	343		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3853, թ. 28: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1869		174	181	355		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3856, թ. 10: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1870		180	191	371		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3857, թ. 24: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1871		180	193	373		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3858, թ. 10-11: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1872		179	195	374		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3859, թ. 57-58: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1873		182	200	382		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3862, թ. 71-72: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1874				391		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3864, թ. 27-28: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1875				392		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3866, թ. 20-21: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1876		202	202	404		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3868, թ. 30-31: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1877		185	175	360		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3869, թ. 29-30: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1878		191	179	370		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3850, թ. 218-219: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1880		202	187	389		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3872, թ. 88-89: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1881		202	193	395		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3873, թ. 97-98: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1882		209	201	410		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3874, թ. 43-44: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1883		213	210	423		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3875, թ. 48-49: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1884	41					«Արձագանք», 1885, N 3, էջ 43: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1885		210	206	416		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3877, թ. 14: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1887		226	222	448		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3880, թ. 40-41: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1889		239	233	472		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3884, թ. 65-66: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1890		245	228	473		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3887, թ. 147: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1891		244	227	471		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3889, թ. 146: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 78:
1892		249	229	478		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3891, թ. 118: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1893		238	227	465		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3896, թ. 171-172: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1894		242	233	475		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3895, թ. 42-43: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1897		261	251	512		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3899, թ. 144-145: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1898		277	267	544		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3897, թ. 166: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1899		262	247	509		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3903, թ. 101-102: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1900		269	264	533		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3905, թ. 52: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1901		268	270	538		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3906, թ. 68: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1902		273	276	549		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3907, թ. 20-21: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1905		295	291	586		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3912, թ. 263-264: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1908	62	314	303	617		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 35, ց. 1, գ. 559, թ. 43: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1910		318	297	605		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3917, թ. 135-136: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1912		337	323	660		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3920, թ. 18-19: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1914	69			639		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 887, թ. 2-3: Տե՛ս նաև` “Кавказский календарь на 1915 г.”, Тифлис, 1914, էջ 83: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1916		334	319	653		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 196, ց. 1, գ. 43, թ. 21-22: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1918	73	282	275	557		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 469, ց. 3, գ. 2, թ. 1-4: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1921		60	50	110		Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 355, ց. 1, գ. 895, թ. 1: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1968				715		Հայկական սովետական հանրագիտարան, հ. 1, Երևան, 1974, էջ 49: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79:
1987	134			656		Ըստ գյուղխորհրդի մատյանների։ Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 79: