ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՈՐՈՆՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Ասփարա 1 Հուշարձան

Վրաստան (Երկիր) / Ջավախք (Գավառ) / Ախալքալաք (Շրջան) / Ասփարա (Գյուղ)

Տեղադրություն

Գտնվում է Ախալքալաքից ուղիղ գծով 25 կմ հյուսիս-արևելք, շրջկենտրոն Նինոծմինդայից 26 կմ հյուսիս-արևելք, Փարվանա լճի արևմըտյան ափին, ծ. մ. 2076-2085 մ բարձրության վրա:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 82:

Պատմություն
1595 թ․

Հայտնի է, որ 1595 թ. Ասփարան հիշվում է որպես ռայաներից ազատ և 3.000 ակչե հարկվող գյուղ:

“გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი”, էջ 235: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 82:

1720 — 1721 թթ․

1720-21 թթ.` տանուտեր Սուլեյմանի օրոք, Ասփարայից հարկվել է 5.000 ակչե:

“ჩილდირის ეიალეთის ჯაბა დავთარი 1694-1732 წწ.”, էջ 165: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 82:

1924 թ․

Հայաթափ միջնադարյան գյուղատեղին վերակենդանացրել են 1924 թ. Կարտիկամից փոխադրված 36 ընտանիքները, որոնց շրջանում տակավին մինչև 1930-ական թվականները, որպես բռնակալական ժամանակների տխուր ժառանգություն, պահպանված է եղել թրքախոսությունը:

ბერძენიშვილი ნ., նշվ. աշխ., էջ 102: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 82:

Բնակչություն
1970 — 1988 թթ․

Գյուղը 1970 թ. ուներ 331, իսկ 1988 թ.՝ 32 տուն, 162 շունչ: Ոչ լրիվ ութամյա դպրոցը նույն թվականին ուներ 23 աշակերտ:

Հայկական սովետական հանրագիտարան, հ. 1, Երևան, 1974, էջ 598: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 82:

Սակավաբնակ Ասփարայից Երկրորդ աշխարհամարտին մասնակցել են 40 հոգի, որոնցից 22-ը զոհվել են: