Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Եկեղեցի

Վրաստան / Կախեթ / Սագարեջո / Նինոծմինդա

Պատմություն
1828 թ․

Նինոծմինդայում հայոց եկեղեցի չի եղել, և այդ բացը դեռևս 1828 թ. բնակիչները փորձել են լրացնել. «...ի գիւղն Սագարէջօ և մերձակայ գիւղօրայն նորա աւելի քան յիսուն զհարիւր գերդաստունս ի հայ ժողովրդոց, որոց թախանձանօք և յիշեալ հաւուն իմ պայծառափայլ Բէհբուտեանք ծախիւք իւրեանց շինեցին վասն նոցա զեկեղեցին, իսկ ցերեսուն տուն ի հայ ժողովրդոց Նինօծմինդայի մնացին առանց եկեղեցւոյ, որք ի հանդիսաւոր տօնս գնացին վասն աստուածապաշտութեան եկեղեցին վրաց, ուստի վասն առաջս ունելոյ, թե մի գուցէ ստէպ այցելութեամբ կրոնափոխ գտցին, որպէս ազգին Հասրաթեանք, Մալալեանք և Հախուէրդեանք: Ի 1828-են հայրն իմ տեր Գրիգոր քահանայ յորդոր գտաւ ամեն ի բնակչայ Նինօծմինդայի՝ Շահուէրդի Մղէբրեանց անուն մեծատան առ շինել անդ եկեղեցի և այնու ազատել զհայ եղբայրս ի հաւատափոխութենէ... յետ որոց յիշեալ Սիմէօն արքեպիսկոպոսն և Խաչատուր վարդապետն Ելիսավէտապօլցին գնացեալ անդ օրհնեցին զհիմն եկեղեցւոյն և ի ներկայութեան իւրեանց ետուն բարձրացուցանել զհաւասար հողոյն զհիմն նորին, բայց հոգևորականք վրաց՝ նախանձեալ...» և խոչընդոտել են հայոց եկեղեցու կառուցմանը: 1870 թ. մի վավերագրում նշված է. «Եկեղեցին մինչ ցայսօր կիսակատար է մնացել»:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3857, թ. 147-148:

1871 թ․

1871 թ. եկեղեցին դեռևս կառուցված չէր: