Սբ. Մինաս Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Սբ. Մինաս Եկեղեցի 1830 թ․

Վրաստան / Ջավախք / Ախալքալաք / Զակ

Պատմություն
1893 թ․

Հնի տեղում նոր եկեղեցի կառուցելու գործին զակցիները ձեռնարկում են 1893 թ., սակայն աշխատանքները կիսատ են մնում կառավարության հարուցած արգելքների պատճառով. «...1893 թուականին սկսեցինք ձեռնարկել նոր եկեղեցւոյ շինութեան, հոգացինք մեր սուղ միջոցներից հարկաւորեալ նիւթեղէնները և ձգեցինք եկեղեցւոյ հիմքը, բայց մարմնաւոր իշխանութեան կողմից արգելուեցաւ, պատճառաբանուելով թէ կառավարութիւնից նոր ստացուած հրահանգի համաձայն, պէտք է, որ ռուսաց էկզարխը ևս համաձայնութիւն տայ այդ մասին...»: Թույլտվության հարցը երկու տարի ձգձգելուց հետո` 1895 թ., կառավարությունը զակցիներին առաջարկում է հրաժարվել եկեղեցի կառուցելու մտքից և գոհանալ ոչ շատ հեռու գտնվող Տրկնա գյուղի եկեղեցով: Սակայն իրենց որոշման մեջ հաստատակամ զակցիները նշել էին. «...նախ՝ մեր գիւղը... հեռու է Տրկնայ գիւղից ոչ թէ վերստ և կէս. այլ երկու վերստից աւելի, երկրորդ՝ մեր և Տրկնայ գիւղերի մէջ կայ մի գետակ, որ գարնան օրերին սաստիկ յորդանալով և ծածկելով փոքրիկ փայտեայ կամուրջը, օրերով խափանում է անցուդարձը, երրորդ՝ մկրտութեան, պսակի և թաղման օրինակատարութիւնների կատարելը այսքան հեռաւորութեան վերայ անհնարին է. և մեր մինչև այժմ արած ծախսերը որ ի կորուստ են մատնուելու...», ուստի նպատակը մնում է անդրդվելի:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. Պ-56, ց. 18, գ. 289, թ. 2: «Արձագանք», 1885, N 3, էջ 43։ Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 172:

1903 թ․

1903 թ., երբ զակցիները դարձյալ շոշափել էին ի վերջո նոր եկեղեցի կառուցելու հարցը, հինն արդեն այնպիսի վիճակում էր, որ Զակ գյուղն ընդգրկվել էր եկեղեցուց զուրկ բնակավայրերի ցուցակում:

«Արարատ», 1903, էջ 436: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 173:

1905 — 1911 թթ․

1905 թ. ընթացել են կառուցվելիք եկեղեցու նախագծի հաստատման աշխատանքները: Երկար ձգձգումից հետո, ի վերջո, տրվել է եկեղեցու կառուցումը շարունակելու թույլտվությունը: Շինարարության ավարտից հետո եկեղեցին հանդիսավոր կերպով օծվել է 1911 թ. ապրիլի 29-ին:

«Արարատ», 1905, էջ 406-407: Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 56, ց. 1, գ. 8949, թ. 1-27։ Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 35, ց. 1, գ. 682, թ. 8։ Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 173:

Հիմնադրում
1830 — 1880 թթ․

Հիմնադրվել է 1830-ական թվականներին և որպես ծխական գործել մինչև 1880-ականի վերջերը:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 172:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇖ Հյուսիս-արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇙ Հարավ-արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇘ Հարավ-արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․