Ձորի ժամ Հուշարձանախումբ :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Ձորի ժամ Հուշարձանախումբ

Վրաստան / Ջավախք / Ախալքալաք / Խորենիա

Նկարագրություն

Գյուղատեղիի տարածքում պահպանված, միմյանց կից միանավ զույգ եկեղեցիներից բաղկացած հուշարձանախումբը տեղաբնակներին հայտնի է «Ձորի ժամ» անվամբ: Եկեղեցիների բարավորներին պահպանվել են վրաց մեսրոպյան արձանագրություններ:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 260:

Հարավային մուտքի բարավորին 9 տողով փորագրված վրաց մեսրոպատառ արձանագրությունն այժմ հատվածաբար է պահպանվել: Արձանագրությունը տեղ-տեղ ակնհայտորեն հողմահար է, որը Ի. Ռոստոմաշվիլուն և նրան հետևած վրաց մյուս հեղինակներին հանիրավի կարծել է տվել, թե արձանագրությունը վնասված է եղել մուրճի կամ կացնի հարվածներից:

Ростомов И., Ахалкалакский уезд в археологическом отношении.– Сборник Материалов для Описания Местностей и Племен Кавказа, вып. XXV, 1898, էջ 124: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 260:

Արձանագրություն, Վրաց Մեսրոպատառ, Փորագիր, Հիշատակագրություն 12 — 13 դդ․

...ქან(ე)ლის ძისა ვარდანს მ(ი)ბო[ძე]ს | ს... ხოროდხ(ჳ)რანი ოჲ? დადევანი? | სიოა...? აჯილმლშ(ე)ნითა? | დ(ა) ოტიაგრითა? დე... | ონი... ...თა ოდეს მიმომხოდეს კ(ა)ც(ი)სა? არ...ლ? | [მ]ყო... ასარჯიმლშენს ოცდა ათითა წ... | მთ... [ჩ]ოიდმეტი ათასი თეთრი კათ(ა)ლიკოზ(ის)ა ... | მთ...ა ...ნედ ...სა ქ(უ)ეშე ... | შდნო ... | სი თე... ...ამ... ...თს... ...ლნი. Թարգմ. ... որդի Վարդանին ...քո..., երբ..., մարդ..., երեսուն... հազար թեթրի, ...կաթողիկոս (՞)...:

Ростомов И., Ахалкалакский уезд в археологическом отношении.– Сборник Материалов для Описания Местностей и Племен Кавказа, вып. XXV, 1898, էջ 124: ბერძენიშვილი ნ., նշվ. աշխ., էջ 110: “ჯავახეთი. ისტორიულ-ხუროთმოძღვრული გზამკვლევი”, էջ 41: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 260: Ծանոթ. ըստ գրչության՝ վիմագիրը կարելի է թվագրել ԺԲ-ԺԳ դարերով:

Տեսակը Գրչանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գծանկար

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Կառնեթ գյուղատեղիում գտնվող «Ձորի ժամ» հուշարձանախմբի սրահ-եկեղեցու հարավային ճակատից բացված միակ մուտքի բարավորի վրաց մեսրոպատառ արձանագրությունը

Տեսակը Գրչանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գծանկար

Արձանագրություն, Վրաց Մեսրոպատառ, Փորագիր, Հիշատակագրություն

Կառնեթի եկեղեցու մուտքի բարավորին պահպանվել է երեք տողով վրաց մեսրոպատառ մեկ այլ արձանագրություն.
ქ(რისტ)ე ადიდე იო(ვა)ნე ოქრ(ო)პ(ირ)ი | ქ(ართლისა) კ(ათა)ლ(იკო)ზი ორთავე | შ(ი)ნ(ა) ცხ(ო)რებათა ჲყ(ავ)ნ ა(მე)ნ. Թարգմ. Քրիստոս, փառավորիր երկու կյանքում Յովանե Օքրոպիրի (Ոսկեբերան) Քարթլիի կաթողիկոսին, եղիցի. ամեն:

სილოგავა ვ., მრავალთავი, ვიი, էջ 177: “ჯავახეთი. ისტორიულ-ხუროთმოძღვრული გზამკვლევი”, էջ 41: Տարընթերցում. «ჯავახეთი. ისტორიულ-ხუროთმოძღვრული გზამკვლევი»-ում՝ ჲოანე, იყავნ: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 263: Ծանոթ. արձանագրության մեջ հիշատակված Իովանե Բ Օքրոպիրի կաթողիկոսը գահակալել է 1033-1048 թթ.: Նրան պետք չէ շփոթել Իովանե Ա Օքրոպիրի կաթողիկոսի հետ, որը գահակալել է 980-1001 թթ.:

Տեսակը Գրչանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գծանկար

Արձանագրություն, Վրաց Մեսրոպատառ, Փորագիր, Հիշատակագրություն

Եկեղեցու պատին, ներքուստ, պահպանվել է մեկ այլ` երկտող, դժվարընթեռնելի, վրաց մեսրոպատառ արձանագրություն.
ვიყ... ...ად | რნი ...

Ростомов И., Ахалкалакский уезд в археологическом отношении.– Сборник Материалов для Описания Местностей и Племен Кавказа, вып. XXV, 1898, էջ 124: ბერძენიშვილი ნ., նշվ. աշխ., էջ 111: Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 264:

Տեսակը Գրչանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գծանկար

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը հատված
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇘ Հարավ-արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը մանրամաս
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇐ Արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Սրահ եկեղեցին

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Ուղղությունը ⇐ Արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Ուղղությունը ⇒ Արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Չափագրություն
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գծագիր

Հատակագիծ