Սբ. Հովհաննես-Կարապետ Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Սբ. Հովհաննես-Կարապետ Եկեղեցի 1830 թ․

Վրաստան / Ջավախք / Ախալքալաք / Կարծախ

Պատմություն
1880 — 1894 թթ․

Կարծախը գավառի ամենամարդաշատ գյուղերից էր, հին եկեղեցին իր համեստ չափերով այլևս անբավարար էր, և 1880-ական թթ. վերջերին սկսվում է նոր եկեղեցի կառուցելու նախապատրաստությունը. «...գիւղում այժմ կառուցւում է կոփածոյ քարից, մինչև 13.000 ր. արժողութեամբ եկեղեցի: Գիւղացին իւր ժամի համար մինչև 20 վ. հեռաւորութիւնից քար է կրում...»: Ըստ արձանագրության՝ շինարարությունն ավարտվել է 1894 թ.:

«Նոր-Դար», 1891, N 150, էջ 3։ Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 285:

1896 թ․

Իրականում դեռևս 1896 թ. աշխատանքներն ամբողջացված չէին. «Գիւղիս նորակառոյց ս. Կարապետ եկեղեցին, որի շինութիւնը սկսուած է 1891 թուականից, մինչև այժմ չի աւարտուած միջոցների սղութեան պատճառով»: Նույն թվականին թիֆլիսեցի Եգոր Ավագյան Դավթյանցը 100 ռ. է նվիրում եկեղեցու թերի մասերը լրացնելու համար: 1896 թ. եկեղեցու շենքն արդեն կառուցվել էր, և սկսվել էր զանգակատան շինարարությունը: Զանգը նվիրել էր թիֆլիսեցի Բագրատ Ալիբեգյանը. «Ախալքալաք գաւառի Կարզախ գիւղի նորակառույց ս. Կարապետ եկեղեցու հիմնարկութեան ժամանակ, 1891 թուին այստեղ էր թիֆլիսեցի պ. Բագրատ Յովհաննիսեան Ալիբէգեանցը, որը խոստացաւ իւր հաշուով զանգակ բերել տալ եկեղեցու համար, երբ նորա շինութիւնը կաւարտուի և զանգակատունը պատրաստ կը լինի. այժմ, թէև շինութիւնը դեռ չէ աւարտուած և զանգակատունը կիսով չափ է միայն բարձրացրած և լսելով յարգելի պարոնը, որ հին փոքրիկ զանգակները բոլորովին կոտրտուած ու անպէտքացած են, բարեհաճել է կատարել իւր խոստումը ղրկելով մի նորաձույլ զանգակ եօթը պուդ հինգ ֆունտ ծանրութեամբ. զանգակի վրայ արձանագրուած է. «Բագրատ Ալիբէգեանից ի յիշատակ իւր հանգուցեալ եղբօր Յարութիւն Ալիբէգեանի...»:

«Նոր-Դար», 1896, N 180, էջ 3, 1898, N 13, էջ 4։ Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 285-286:

Ի վերջո, եկեղեցու շինարարությունն ամբողջանում է 1896 թ.` զանգակատան կառուցմամբ:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 286:

Ճարտարապետություն

Շենքի արտաքին չափերն են` 23.75 x 13.25 մ:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 286:

Հիմնադրում
1830 թ․

Հիմնադրվել է 1830-ական թվականների վերջերին:

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 285:

Նորոգություն
1860 թ․

1860 թ. կարծախցիները նախատեսում էին նորոգել եկեղեցու ծածկը, բացի այդ պարսպել այն:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 56, ց. 1, գ. 4152, թ. 1։ Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 285:

Արձանագրություն, Հայերեն, Փորագիր, Շինարարական 1894 թ․

Սամվել Կարապետյան, Ջավախք, Երևան, 2006, էջ 286:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇙ Հարավ-արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը հատված
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Հատված արևելան ճակատի հարդարանքից

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Հատված արևմտյան ճակատի հարդարանքից

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Ուղղությունը ⇒ Արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Ուղղությունը ⇐ Արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 — 1989 թթ․