Աղջկաբերդի վանական Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Աղջկաբերդի վանական Եկեղեցի

Թուրքիա / Կարս / Բաշ-շորագյալ / Անի

Տեղադրություն

Աղջկաբերդի վանքի եկեղեցին գտնվում է քաղաքատեղիի հարավային ծայրին՝ Ախուրյանի և նրա աջ վտակ Անի գետակի միջև վեր խոյացած ժայռազանգվածի վրա:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 147:

Պատմություն

Համաձայն ներկայումս փլուզված հարավային պատի՝ ժամանակին ընթերցված արձանագրության՝ եկեղեցին հիմնել է Գրիգոր Լուսավորիչը՝ ըստ ավանդության, կործանելով տեղում գտնված Անահիտ աստվածուհու տաճարը:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 147:

1920 թ․

1920 թ.-ից հետո եկեղեցին կործանելու նպատակով քանդել-անհետացրել են եկեղեցու երեսապատի հիմնաքարերը: Դրա հետևանքով սոսկ կրաշաղախ կմախքի վրա կանգնած վիճակում են հայտնվել հարավային (արդեն փլուզվել է) և արևելյան ճակատները: Վերջինս յուրաքանչյուր օր կիսում է նույն ճակատագիրը (դավադիր նույն գործելակերպով 2005 թ. կործանվեց Մրենի տաճարի հարավային ճակատը):

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 147:

Ճարտարապետություն

Սակայն դարերի ընթացքում Լուսավորչի կառուցած եկեղեցին էլ քայքայվում է, ուստի ԺԲ-ԺԳ դարերում Երկայնաբազուկ իշխանները տեղում կառուցել են տալիս ներկայիս եկեղեցին, որն ունի ուղղանկյուն ծավալների մեջ ներփակված, չորս անկյուններում կրկնահարկ ավանդատներով կենտրոնագմբեթ հորինվածք: Երկու մուտքերը բացված են արևմտյան և հարավային ճակատներից: Եռանկյուն զույգ խորշեր առկա են բոլոր չորս ճակատներում:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 147:

Արտաքին չափերն են՝ 15,4 x 9,7 մ:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 147:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇙ Հարավ-արևմուտքից
Հեղինակը Թորոս Թորամանյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1906 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇘ Հարավ-արևելքից
Հեղինակը Հրայր-Բազե Խաչերյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2008 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇖ Հյուսիս-արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2006 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇖ Հյուսիս-արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2010 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇘ Հարավ-արևելքից
Հեղինակը Թորոս Թորամանյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1906 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇘ Հարավ-արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2006 թ․

Տեսակը Չափագրություն
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Թորոս Թորամանյան
Աղբյուրը Գծագիր
Տարեթիվ 1906 թ․

Աղջկաբերդի եկեղեցու հատակագիծը

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Թորոս Թորամանյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1906 թ․

Աղջկաբերդի եկեղեցու խորանը

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇐ Արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2006 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Թորոս Թորամանյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1906 թ․

Աղջկաբերդի եկեղեցու հարավային ճակատի արձանագրությունը

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2006 թ․

Աղջկաբերդի եկեղեցու հարավային փլուզված ճակատի արձանագրության մնացորդները

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2006 թ․

Աղջկաբերդի եկեղեցու հարավային փլուզված ճակատի արձանագրության մնացորդները