Սբ. Խաչ Հայ կաթոլիկ եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Սբ. Խաչ Հայ կաթոլիկ եկեղեցի

Վրաստան / Ախալցխա / Աբաթխև

Տեղադրություն

Գտնվում է գյուղի արևելյան եզրին` արևմտահայաց թեք սարալանջին: Ունի բարձր և իշխող դիրք:

Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 16:

Պատմություն
1870 թ․

Կառուցվել է 1870 թ. «ծախիւք Տէր Գրիգոր քահանայ Սահարեանի և ծխականաց»:

Օրացոյց եւ պատկեր տօնից, Թիֆլիզ, 1916, էջ 78: Տե՛ս նաև «Արձագանք», 1885, N 26, էջ 368: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 16:

Մինչ եկեղեցու կառուցումը աբաթխևցիները հոգևոր ծիսակատարությունները կատարել են Յադենց աղբյուրի մոտ գտնվող մատուռում, որն առ այսօր ծառայում է որպես ուխտատեղի:

Դավթյան Ա., Հայկական և հայախառը բնակավայրերը Վրաստանում, Երևան, 1997, էջ 13: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 16:

1930-ական թվականներին վերածվել է պահեստի:

Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 17:

1980 թ․

1980 թ. աբաթխևցի Մկրտիչ Միքայելյանի ջանքերով եկեղեցին վերսկսել է իր գործունեությունը, և մինչև 1991 թ. եկեղեցական արարողություններն իրականացրել է տիրացու Փաշայենց Տեփանը (Ստեփան Սիմոնյան):

Մարգարյանց Մ., Իմ բնօրրան Խաշուտ, Երևան, 2005, էջ 252-253: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 16:

Ճարտարապետություն

Եկեղեցու արտաքին չափերն են` 15,62 x 9,32 մ:

Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 17:

Նորոգություն
1920 թ․

1920 թ. հոգևոր իշխանությունը եկեղեցու տանիքը նորոգելու թույլտվություն է տալիս. «...թէև ցանկալի չէ այս թանկութեան ատէն եկեղեցւոյ նորոգութիւններ ընել, սակայն որպէս զի Ձեզ յանձնեալ եկեղեցին աւելի ևս չվնասուի անձրևէն Հոգևոր ատեանս թոյլ կուտայ Ձեզ եկեղեցւոյ տանիքի (կռիշի) համար ընել այն նորոգութիւնները, որ անհրաժեշտ են...»:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 316, ց. 1, գ. 83, թ. 4: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 16:

1995 թ․

1995 թ. գյուղի հասարակության միջոցներով վերանորոգվել է և դարձել գործող եկեղեցի:

Հակոբյան Հ., Ախալցխա. Էրզրումյան գաղթից մինչև մեր օրերը, Երևան, 2002, էջ 101: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 17:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ

Գյուղի հարավային թաղը և եկեղեցին:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇑ Հյուսիսից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇓ Հարավից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Ուղղությունը ⇒ Արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ

Տեսակը Չափագրություն
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Աշոտ Հակոբյան
Աղբյուրը Գծագիր

Հատակագիծ