Սբ. Սիոն Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Սբ. Սիոն Եկեղեցի 1881 թ․

Վրաստան / Ախալցխա / Ծուղրութ

Պատմություն

Հիմնադրվել է հավանաբար 1830-ական թվականների սկզբներին: Համենայն դեպս, արդեն 1837 թ. գոյություն ուներ Սբ. Հակոբ եկեղեցու շարժական գույքի ցուցակը, ըստ որի` այլ իրերի թվում եկեղեցում են պահվել ծիսական 5 գիրք (2 Շարական, 1 Ճաշոց, 1 Ժամագիրք, 1 Հայսմավուրք), ինչպես նաև 290 մսխալ արժողության արծաթե իրեր և այլն:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 56, ց. 6, գ. 39, թ. 134: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 225:

1839 թ․

Միևնույն անվամբ եկեղեցին հիշվում է նաև 1839 և 1840 թվականներին:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 456, թ. 18: Տե՛ս նաև գ. 457, թ. 43: Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3800, թ. 4: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 225:

1841 թ․

1841-1842 թվականներին հիշատակվում է որպես փայտաշեն կառույց:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3802, թ. 66-67 և գ. 3805, թ. 76-77: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 225:

1846 թ․

Սբ. Հակոբ անվամբ հիշվում է նաև 1846 թ.:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 56, ց. 4, գ. 1100, թ. 114: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 225:

1854 թ․

Ի դեպ, 1854 թ. որպես բարի կամքի դրսևորում` տյուղյուրցի (Շավշեթ) Օսման Յուսուֆողլին Ծուղրութի եկեղեցուն էր վերադարձրել «...չորս հատ սբ. գրեանք, երկու զանգակք, մէկ արծաթեայ խաչ և մէկ բարձր շամատան»:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 56, ց. 12, գ. 306, թ. 21: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 225:

1858 թ․

Հետագա վավերագրերում և մասնավորապես 1858 թ. հիշվում է Սբ. Սիոն անվամբ, ուստի մինչ այդ իրականացվել էին վերակառուցման աշխատանքներ և ի հետևումն վերջինի` վերաօծում:

Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 226:

1863 թ․

1863 թ. հիշվում է որպես փայտաշեն եկեղեցի:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3843, թ. 60-61: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 226:

1875 թ․

1875 թ. նշվել է. «...մի եկեղեցի Ս. Սիօն, արդէն հնացած և նեցուկների վրայ կանգնած...»:

«Մեղու Հայաստանի», 1875, N 50, էջ 2: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 226:

1881 թ․

Ինչպես վկայում է եկեղեցու հարավային մուտքից վեր ցարդ պահպանված արձանագրությունը, եկեղեցու վերաշինությունը (հնի տեղում միանգամայն նոր շենք է կառուցվել) տեղի է ունեցել 1881 թ.:

Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 226:

1884 թ․

1884 թ. վկայվել է. «...եկեղեցի հոյակապ, սրբատաշ քարով և թաղաշէն, որի գաւթում և մի ծխական դպրոց...»:

«Արձագանք», 1885, N 4, էջ 58: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 226:

1889 թ․

1889 թ. հիշվում է «...մի նորաշէն եկեղեցի, մաքուր քարից շինած` ս. Սիօն անունով...»:

«Նոր-Դար», 1889, N 83, էջ 2: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 226:

1916 թ․

1916 թ. ստացագրով նորընտիր երեցփոխ Դիվինիսիոս Սապոնջյանցին է փոխանցվել Սբ. Սիոն եկեղեցու ունեցվածքը` բաղկացած 98 անուն զանազան իրերից: Դրանց մեջ առավել արժեքավորները գրքերն էին, որոնցից մեկը` մագաղաթե:

Հայաստանի ազգային դիվան, ֆ. 53, ց. 1, գ. 1340, թ. 6-7: Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 226:

Արձանագրություն, Հայերեն, Փորագիր, Շինարարական 1881 թ․

4 տող.
Շինեցաւ ս(ուր)բ Սիօն եկեղեցիս | ի 5-ն մայիսի 1881 ամի | սկսեալ եւ աւարտեալ | օգոստոսի նոյն ամի:

Սամվել Կարապետյան, Ախալցխա, Երևան, 2008, էջ 226:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇒ Արևելքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇙ Հարավ-արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1988 թ․

Սբ. Սիոն եկեղեցու հարավային ճակատից բացված միակ մուտքի փայտակերտ դուռը:

Տեսակը Չափագրություն
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Աշոտ Հակոբյան
Աղբյուրը Գծագիր

Հատակագիծ

Անվանում	Հիշ. ժամանակը	Ստուգաբանություն
Սբ. Հակոբ