Զաքարիա Գևորգյան Հակոբյանցի Տպարան :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Զաքարիա Գևորգյան Հակոբյանցի Տպարան 1874 — 1880 թթ․

ՀՀ / Երևան

Պատմություն
1874 թ․

Զաքարիա Գևորգյան Հակոբյանցի տպարան (1874-1880). Երևանի առաջին տպարանն է, որը հիմնադրել է Զ. Հակոբյանցը 1874 թ.: Հիմնադրումից մեկ-երկու տարի անց տպարանի կառավարումը ստանձնում է Է. Տեր-Գրիգորյանցը: Այս տպարանի «...վրա էին ծանրացած քաղաքի պաշտոնական և ոչ պաշտոնական կարգադրությունների, հայտարարությունների, ցավակցությունների ու մահազդների, արտակարգ լուրերի ամբողջ տպագրությունը»: Առանձնապես ծանրաբեռնված տպարանն աշխատել է ռուս-թուրքական պատերազմի (1877-1878) ժամանակ:

Հայ դրամատուրգ, մշակութային և հասարակական գործիչ Էմին Տեր-Գրիգորյանը (01.01.1855-1939, Երևան) ուսանել է Աստրախանի Աղաբաբյան դպրոցում, Մոսկվայի Լազարյան և Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարաններում: Դասավանդել է Երևանի Գայանյան օրիորդաց դպրոցում: 1906-1907 թթ. Քաղաքային ակումբի ավագների խորհրդի, իսկ 1910-11 թթ. քաղաքային դումայի անդամ էր: Երևանի թատրոնի հիմնադիրներից մեկն է (մանրամասն տե՛ս Նազարյան Ս., Երևանի պարբերական մամուլը (1880-1917), Երևան, 1986, էջ 91-100): Հակոբյան Թ., Երևանի պատմությունը (1879-1917), Երևան, 1963, էջ 445: Էմմա Աբրահամյան, Տպարանները հայոց հայրենիքում, «Վարձք», 2012, N 6, էջ 9-10:

1875 թ․

Առաջին գիրքը, որ հրատարակվում է 1875 թ., «Ծաղիկ ընտանեաց»-ն էր (խմբագիր և հրատարակիչ` Աբգար Գուլամիրյանց): Տպարանն իր վեցամյա գործունեության ընթացքում լույս է ընծայում 14 գիրք:

Ուսուցիչ Աբգար Գուլամիրյանցը 1866 թ. ստանձնում է «Ազգային ընթերցասիրաց» նորաբաց ընկերության գրապահի պաշտոնը (Զաքարիա Տէր-Օհաննիսեան Տէր Զաքարեանց, Ազգային ընթերցարան յԵրեւան քաղաքի, «Մեղու Հայաստանի», 1866, N 6, փետրվար 12, էջ 43-44): Եղել է նաև Երևանի Սբ. Աստվածածին եկեղեցու գանձապահը (1896-1909 թթ.): Էմմա Աբրահամյան, Տպարանները հայոց հայրենիքում, «Վարձք», 2012, N 6, էջ 10: