Դպրոց :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Դպրոց 1893 — 1986 թթ․

Վրաստան / Կախեթ / Լագոդեխ / Լագոդեխ

Պատմություն
1888 թ․

Լագոդեխցի հայերը զգալի ջանք են ներդրել իրենց մանուկների ուսման համար: Ծխական դպրոց բացելու խնդրանքով նրանք իշխանություններին դիմել էին դեռևս 1888 թ.:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 22, ց. 1, գ. 276, թ. 6:

19 դ․

Դպրոցական շենքի հարցը մասամբ լուծվել էր վաճառական Արտեմ Զուրաբյանի մահվան կապակցությամբ վերջինիս այրու կողմից դպրոց կառուցելու նպատակին տրամադրված 400 ռուբ. նվիրատվության շնորհիվ:

«Նոր-Դար», 1893, № 74, էջ 2:

1893 թ․

Դպրոցը բացվել է 1893/94 ուստարում, միայն թե նախապես ծրագրված երկսեռ դպրոցի փոխարեն (ցուցակագրվել էին 18 տղա և 14 աղջիկ) գործել սկսել է իբրև արական: Առաջին տարում ունեցել է մեկ ուսուցիչ և 18 աշակերտ:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 22, ց. 1, գ. 276, թ. 4: Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 53, ց. 1, գ. 3895, թ. 99, գ. 3896, թ. 34:

1896 — 1905 թթ․

Հայոց բոլոր դպրոցների նման Լագոդեխի դպրոցն էլ 1896-1905 թթ. կառավարության կարգադրությամբ փակ է եղել:

Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երեւան, 2004, էջ 104:

1932 թ․

Դպրոցը գործել է նաև խորհրդային տարիներին: Կրթական այդ հաստատությունն իր վերջին ուսումնական տարին բոլորել է 1932/33 թվականներին: Տեղացիներն այսօր էլ հիշում են հայոց դպրոցի վերջին ուսուցչուհուն՝ Իզաբելա Բալարումյան-Բերբերյանին:

Սամվել Կարապետյան, Հայերը Կախեթում, Երեւան, 2004, էջ 104:

1907 թ․

Վերաբացվել է 1907 թ.: Նույն թվի սեպտեմբերին ուսուցիչ Մովսես Հովնանյանին փոխարինել են սղնախցի Հակոբ Գրիգորյանը (500 ռ. աշխատավարձով) և տեղի քահանա Բագրատ Սուքիասյանը (կրոն և երգեցողություն՝ 120 ռ. աշխատավարձով):

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 35, ց. 1, գ. 268, թ. 12:

1909 թ․

1909 թ. դեռևս մի կերպ իր գոյությունը պահպանող դպրոցն ուներ 27 աշակերտ և 23 աշակերտուհի:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 57, ց. 2, գ. 1849, թ. 11:

1909 թ․

1909/10 ուստարվա սկզբներից դպրոցում ուսուցչություն էին արել Գրիգոր քահանա Ասրյանն ու իր կինը:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 35, ց. 1, գ. 574, թ. 4:

1910 թ․

1910 թ. հունվարի 15-ին նյութական սղության պատճառով դպրոցը փակվել էր՝ արձակելով իր ավելի քան 40 աշակերտներին:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 35, ց. 1, գ. 574, թ. 4:

1911 թ․

1911 թ. վերաբացվել է՝ այս անգամ արդեն 2 բաժանմունքով, 3 ուսուցչով և 35 սանով (15 տղա, 20 աղջիկ):

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 35, ց. 1, գ. 682, թ. 58:

1914 թ․

1914 թ. դպրոցն ունեցել է 2 ուսուցիչ և 42 աշակերտ:

Խուդոյան Ս., Արևելահայ դպրոցները 1830-1920 թվականներին, Երևան, 1987, էջ 606:

1919 թ․

1919-ին գործել է որպես տարրական դպրոց:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 207, ց. 1, գ. 48, թ. 104:

Նկարագրություն
1908 թ․

1908 թ. դեկտեմբերին դպրոցի շենքը քայքայված էր, մինչև իսկ փլուզման ենթակա:

Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 35, ց. 1, գ. 390, թ. 8:

Քանդում
1985 թ․

1985-1986 թթ. դպրոցի շենքը քանդել են և տեղում բաղնիք կառուցել: