Աբուղամրենց Սբ. Գրիգոր Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Աբուղամրենց Սբ. Գրիգոր Եկեղեցի

Թուրքիա / Կարս / Բաշ-շորագյալ / Անի

Տեղադրություն

Աբուղամրենց Սբ. Գրիգոր կամ Գրիգոր Պահլավունու եկեղեցին գտնվում է Նոր քաղաքի արևմտյան մասում՝ Ծաղկոցաձորի պռնկին:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 77:

Պատմություն
994 թ․

Եկեղեցու մուտքի բարավորին 994 թ. փորագրված նվիրատվական արձանագրության առկայությունը հուշում է, որ եկեղեցու կառուցումն ավարտված է եղել մինչ այդ թվականը: Եկեղեցու որմերին առկա ևս մի քանի արձանագրություններից մեկը 1040 թվականից է և վերաբերում է եկեղեցուն հյուսիսից կից կառուցված մատուռ-տապանատանը:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 77:

2011 թ․

2011 թ. թուրք մասնագետները ձեռնարկել են եկեղեցու վերականգնումը:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 77:

Ճարտարապետություն

Եռաստիճան որմնախարսխի վրա հենված եկեղեցին ունի արտաքուստ բազմանիստ, ներքուստ վեցխորան կենտրոնագմբեթ հորինվածք: Սալածածկ սրածայր վեղարով ավարտվող բոլորաձև թմբուկից բացված են դեպի ներս լայնացող 12 լուսամուտներ: Միակ մուտքը բացված է հարավարևմտյան նիստից: Ներքուստ պատված է սվաղով: Հարավահայաց նիստին ունի արևային ժամացույց: Արտաքին չափերն են՝ 10,8 x 10,9 մ:

Սամվել Կարապետյան, Անի 1050, Երևան, 2011, էջ 77:

Ցուցանակ

Անիի Աբուղամրենց եկեղեցու մոտ 1990-ական թվականների վերջերին զետեղված էր հետևյալ ցուցանակը.
Բնագիրը թուրքերեն. Polatoğlu kilisesi (Abughamrents). Horasandan gelen Pahlavli byelerbeyi Abulamir tarafından yapılmıştır. Բնագիրը անգլերեն. The church Polatoğlu of Abughamrents. It was built in 994 A.D. by Pavlavli king Abulamir who was come from Horasan. Թարգմ. Փոլաթօղլու եկեղեցի (Աբուղամրենց). կառուցվել է 994 թ. Խորասանից եկած Պահլավունի իշխանաց իշխան Աբուլ-Ամիրի կողմից:

Րաֆֆի Քորթոշյան, Ի՞նչ են թաքցնում Արևմտյան Հայաստանի պատմական հուշարձանների թուրքական ցուցանակները, «Վարձք», 2012, N 5, էջ 7:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Զավեն Սարգսյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇒ Արևելքից
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1900 — 1910 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇗ Հյուսիս-արևելքից
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1900 — 1910 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇓ Հարավից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2010 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇙ Հարավ-արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2010 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇒ Արևելքից
Հեղինակը Արամ Վրույր
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1915 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇖ Հյուսիս-արևմուտքից
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1900 — 1910 թթ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արխիվային
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1900 — 1910 թթ․

Աբուղամրենց Սբ. Գրիգոր եկեղեցու մասնակի վերականգնման և ամրակայման ընթացքում