Սբ. Նշան Եկեղեցի :: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Սբ. Նշան Եկեղեցի

Թուրքիա / Վան / Հայոց Ձոր / Կալպալասան

Ճարտարապետություն

Ունի անկանոն ուղղանկյանը նմանվող հատակագծով, կարելի է ասել, տձև խորան` երկու կողմերում կրկնահարկ ավանդատներով: Ի դեպ, կանոնավոր հատակագիծ չունեն նաև շրջապարսպի ներքո մոտ առ մոտ կամ պարզապես միմյանց կից կառուցված զանազան նշանակության շինությունները: Եկեղեցու արևմտյան ճակատից բացված մուտքին հարող տարածքում թափթփված քանդակազարդ եզրաքարերը հուշում են, որ նշյալ մուտքն ունեցել է ԺԷ-ԺԸ դարերին բնորոշ ոճական և գեղարվեստական լուծումներով հարդարանքի դրոշմը կրող շքամուտք:

Հարկ ենք համարում նշել, որ վերոհիշյալ հարդարանքի տարրերը Ժ-Մ. Թիերրին համարել է միայն ԺԷ-ԺԸ դարերի վերակառուցման արդյունք, իսկ հենվելով այլ տարրերի վրա (այդպիսիք մենք տեղում չենք տեսել)` եկեղեցին` Ժ-ԺԱ դարերի շինություն (Thierry J-M., Monuments arméniens du Vaspurakan, Paris, 1989, էջ 339-340): Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, հ. Ա, Հայոց Ձոր, Երևան, 2015, էջ 120:

Վանական համալիրի թե՛ պաշտամունքային և թե՛ աշխարհիկ նշանակության բոլոր շինությունները կառուցված են միևնույն շինանյութով և շինարվեստով (անմշակ և կիսամշակ տեղական քար, ցածրորակ շաղախ): Դրանցից միայն եկեղեցին ներքուստ պատված է եղել սվաղի շերտով, ընդ որում, վերջինիս վրա տեղ-տեղ դեռևս նկատելի են նկարազարդման հետքեր:

Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, հ. Ա, Հայոց Ձոր, Երևան, 2015, էջ 120:

Նկարագրություն

Ինչպես անմիջապես կարելի է նկատել, վանական բոլոր շինությունները (բայց առանձնապես եկեղեցին) տասնամյակներ շարունակ ենթարկվել են և ներկայումս էլ ենթարկվում են գանձախույզների անողոք ավերածություններին: Ժամանակի մեջ շարունակաբար քայքայվող և մաս առ մաս փլուզվող հուշարձանախմբի ավերումների միայն չնչին մասն է բաժին հասնում բնության ներգործությանը. փաստացի հիմնականում ավերվում է քուրդ ազգաբնակչության ձեռքով:

Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, հ. Ա, Հայոց Ձոր, Երևան, 2015, էջ 120:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇐ Արևմուտքից
Հեղինակը Ժ-Մ. Թիերրի
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1969 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Ուղղությունը ⇐ Արևմուտքից
Հեղինակը Աշոտ Հակոբյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2013 թ․

Տեսակը Չափագրություն
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Աշոտ Հակոբյան
Աղբյուրը Գծագիր
Տարեթիվ 2013 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Ուղղությունը ⇓ Հարավից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2013 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Ուղղությունը ⇐ Արևմուտքից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2013 թ․

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2013 թ․

Թմբուկը ներքուստ

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2013 թ․

Խորհրդարանի գլխակալ քար

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 2013 թ․

Մուտքի անկյունաքար

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Արմեն Հախնազարյան
Աղբյուրը Գունավոր նեգատիվ
Տարեթիվ 1995 թ․